του 'Ανχελ Γκουρία
Θα φέρει το 2009 κάποιες ακτίνες ελπίδας που θα φωτίσουν το έρεβος και θα προοιωνίσουν το τέλος της σοβαρότερης χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης εδώ και δεκαετίες;
Σύμφωνα με το οικονομικό δελτίο του «οργανισμού οικονομικής συνεργασίας και ανάπτυξης» (ΟΟΣΑ) που εκδόθηκε στα τέλη του 2008, τα 21 από τα 30 κράτη-μέλη του οργανισμού βαδίζουν προς ύφεση, που θα διαρκέσει τουλάχιστο επί ένα έτος. Οι βιομηχανικές επενδύσεις θα μειωθούν κατά 5% τουλάχιστο και έως το 2010 θα έχουμε τουλάχιστο 8 εκατομμύρια νέους άνεργους. Πρόκειται για μία κοινωνική κρίση που πλήττει οικογένειες και κοινότητες σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ αναμένεται πως θα επηρεάσει ακόμα και τις αναδυόμενες οικονομίες.
Ο μειωμένος τιμάριθμος και η πτώση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων προσφέρουν κάποια ανακούφιση, αλλά ενώ η οικονομία εξακολουθεί να νοσηλεύεται στην εντατική και το άγχος για το μέλλον να καταλαμβάνει τον κόσμο, τα πράγματα ίσως και να επιδεινωθούν.
Τους μήνες που έρχονται, η αποκατάσταση της ανάπτυξης, της σταθερότητας και της εμπιστοσύνης θα πρέπει να παραμείνουν η πρώτη πολιτική μας προτεραιότητα.
Ας το κατανοήσουν οι πάντες: για να έχουμε ευημερία και ανάπτυξη χρειαζόμαστε υγιείς χρηματοοικονομικές αγορές κι ενίσχυση ορισμένων ζωτικής σημασίας δημοσίων υπηρεσιών. Το 2008 μας θύμισε πόσο καταστροφικές μπορεί να γίνουν οι ανεξέλεγκτες αγορές.
Ο ΟΟΣΑ συνεργάζεται με κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς ώστε τέτοιες οικονομικές δυσλειτουργίες να μην επαναληφθούν ποτέ ξανά.
Η στρατηγική μας απάντηση, που εκτίθεται λεπτομερώς στο διαδίκτυο, αντιμετωπίζει την κρίση συνολικά, δίνοντας έμφαση στην οικονομία, την ανταγωνιστικότητα και τη διακυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων των αλληλεπιδράσεών τους, αλλά και της ανάγκης για βιώσιμη ανάπτυξη στην πραγματική οικονομία.
Υπάρχουν έκτακτες περιστάσεις, που απαιτούν έκτακτη δράση: σήμερα, οι συνήθεις απαντήσεις δεν έχουν πια νόημα.
Η κρίση οδήγησε σε έναν νέο τρόπο σκέψης για τη ρύθμιση και τη λειτουργία των αγορών, για τη λογοδοσία και την ηθική -και για το τι είδος οικονομικό μοντέλο επιθυμούμε. Αν θέλουμε να δούμε βελτιωμένες επιχειρήσεις να ανθούν, ενώ θα προφυλάσσεται καλύτερα το δημόσιο συμφέρον σε μία ισχυρότερη, καθαρότερη και δικαιότερη παγκόσμια οικονομία, χρειάζεται να εκπονήσουμε καλύτερες πολιτικές, καλύτερους ελέγχους και καλύτερο θεσμικό πλαίσιο.
Δείτε αίφνης τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Προκειμένου να περισταλεί η υπερβολική διακινδύνευση και οι πιστωτικοί οργανισμοί να εξυπηρετούν καλύτερα τους πελάτες και τους μετόχους τους, εξετάζουμε σήμερα μια σειρά από παράγοντες στη λειτουργία τους.
Έτσι, εξετάζουμε με προσοχή ζητήματα όπως η σύνταξη των ισολογισμών, η φορολογία και η καλύτερη διάγνωση των κινδύνων της αγοράς. Αξιολογούμε την αβεβαιότητα των τραπεζικών επενδύσεων, το μέγεθός τους, τις ρυθμίσεις για τα αποθεματικά των τραπεζών κ.ο.κ.
Τέλος μελετούμε ευρύτερα ζητήματα, όπως ο τρόπος διοίκησης των τραπεζών που κινδυνεύουν, οι αμοιβές των στελεχών τους και πώς να πετύχουμε συμπεφωνημένες προδιαγραφές όπως τις αρχές του ΟΟΣΑ για τη διεύθυνση των επιχειρήσεων, τους ρυθμιστικούς κανόνες του μάνατζμεντ (regulatory management rules), τις προδιαγραφές αξιολόγησης (performance guidelines) κ.λπ.
Τους τελευταίους μήνες τα ασφαλιστικά ταμεία γνώρισαν μεγάλες πιέσεις, και ο ΟΟΣΑ θα ενθαρρύνει την εύρεση πιο αποτελεσματικών στρατηγικών για περισσότερη διαφοροποίηση στις τοποθετήσεις κρατικών και ιδιωτικών ασφαλιστικών συστημάτων, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση των ταμείων από τις ριψοκίνδυνες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Εργαζόμαστε επίσης ώστε να βελτιώσουμε την προστασία και την επαγρύπνηση των καταναλωτών πολύπλοκων τραπεζοπιστωτικών παραγώγων και για τον περιορισμό της συμπεριφοράς των επαγγελματιών του χρηματοπιστωτικού τομέα από ηθικές δεσμεύσεις και διεθνείς κανονισμούς.
Η ύπαρξη επιλογών είναι ένας αποδεδειγμένα αποτελεσματικός τρόπος προστασίας των καταναλωτών -και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προστατεύουν τον υγιή ανταγωνισμό.
Φυσικά για να έχουμε παγκόσμια ανάκαμψη, ο ανταγωνισμός είναι απαραίτητος, μαζί με τη διατήρηση ανοικτών αγορών για το εμπόριο και τις επενδύσεις και την εφαρμογή σταθερών, αντικυκλικών φορολογικών πολιτικών. Ενώ η ανεργία αυξάνει γοργά, η εμπειρία του ΟΟΣΑ σε πολιτικές δημιουργίας θέσεων απασχόλησης μπορεί επίσης να αποδειχθεί πολύτιμη.
Η ανάπτυξη είναι ζωτικής σημασίας, αλλά όχι οποιαδήποτε ανάπτυξη. Η παγκόσμια οικονομία απειλείται και από δομικά προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή κι η φτώχεια, που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Η κρίση μάλιστα μας διευκολύνει να προχωρήσουμε σε αυτή την κατεύθυνση· ενθαρρύνουμε τις κυβερνήσεις των σημαντικότερων κρατών-μελών του ΟΟΣΑ να θέσουν τ0 2009 την «πράσινη» οικονομία στον πυρήνα των πολιτικών τους για αντιμετώπιση της κρίσης.
Αυτή η προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει και τις φτωχότερες οικονομίες. Αν εννοούμε όσα λέμε περί βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει να διπλασιάσουμε τις αναπτυξιακές μας προσπάθειες, παρά την ύφεση. Μία παγκόσμια συμφωνία για το εμπόριο κι επιτυχή κατάληξη του γύρου της Ντόχα είναι πια ορατή, κάτι που θα τονώσει το εμπόριο, τις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Οι κυβερνήσεις οφείλουν να την προσυπογράψουν, για το καλό όλων μας.
Ένα είναι βέβαιο: οι απλόχερες κρατικές παρεμβάσεις των τελευταίων μηνών δεν μπορούν να συνεχιστούν επ' άπειρον. Επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς και η παρατεταμένη τους χρήση μπορεί να έχει βαριές παρενέργειες, όπως συμβαίνει με όλα τα δυνατά φάρμακα. Αυτός είναι ο λόγος που ο ΟΟΣΑ εκπονεί στρατηγικές που δεν θα επιτρέψουν την επαναφορά των ακατάλληλων ρυθμίσεων που ίσχυαν πριν την κρίση, αλλά θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις να παρεμβαίνουν χωρίς να διακινδυνεύουμε να επανέρθουν τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση μόλις επανέρθει η σταθερότητα.
Στο κινέζικο ωροσκόπιο το 2009 είναι το «έτος του βοδιού», που συμβολίζει την επιμονή και τη σκληρή δουλειά κι εμπνέει εμπιστοσύνη και δύναμη. Η κρίση πέτυχε να αιφνιδιάσει και να πανικοβάλει τις κυβερνήσεις, αλλά σαν το βόδι, θα πρέπει να ξανασταθούμε στα πόδια μας και να ξαναρχίσουμε δουλειά. Η μακροπρόθεσμη επιχείρηση για ένα καλύτερο αύριο αρχίζει από σήμερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου