Τρίτη 23 Ιουνίου 2009

Η ψυχολογία του χρήματος

του Γιάννη Βελίκη

Το πόσο αξίζει το χρήμα είναι θέμα ψυχολογίας. Τα παραδείγματα υπέρ της συγκεκριμένης άποψης είναι αναρίθμητα.
Αν, για παράδειγμα, μας ζητήσουν 1 ευρώ παραπάνω από το κανονικό, για την αγορά του εισιτηρίου μας στο μετρό θα αντιδράσουμε, ωστόσο δεν κάνουμε το ίδιο όταν μας το χρεώνει η τράπεζα ως αντίτιμο για τις ηλεκτρονικές της υπηρεσίες. Στην περίπτωση αυτή το θεωρούμε λογικό.
Αν μας ζητήσει ένας φωτογράφος 20 ευρώ για 4 φωτογραφίες του προσώπου μας θα τον θεωρήσουμε τρελό. Αν φωτογραφήσει ωστόσο το νεογέννητο παιδί μας, ευχαρίστως θα του δώσουμε όχι 20 αλλά 50 ευρώ.
Μπορεί στο σπίτι μας να σβήνουμε το δεύτερο φως για να εξοικονομήσουμε 1 – 2 ευρώ τη φορά, στην ταβέρνα όμως με τους φίλους μας θα παραγγείλουμε οπωσδήποτε τόσα ώστε να γεμίσει το τραπέζι μας και να φύγει ευχαριστημένος ο σερβιτόρος μας. Έστω και αν γνωρίζουμε ότι θα υπερχρεωθούμε και στο τέλος θα μαζεύουμε τα περισσευούμενα φαγητά «για το σκυλάκι».
Η επίσκεψη σε ένα γιατρό δεν κοστίζει ποτέ 43 ή 57 ή 66 ευρώ. Το ποσό είναι πάντα «στρόγγυλο». Ή 50 ή 100 ευρώ (ή και πολλαπλάσια αυτών).
Το σημαντικότερο δείγμα της σχετικής αξίας του χρήματος είναι οι αλλαγές των τιμών των προϊόντων με την είσοδο του ευρώ. Ακριβώς, λόγω της ψυχολογίας στη χρήση των χρημάτων, το ευρώ αντικατέστησε το κέρμα των 100 δραχμών, το 10ευρώ το 1000άρικο, το 50ευρώ το 5χίλιαρο. Το πρόβλημα βεβαίως είναι ότι ενώ οι μισθοί έμειναν ίδιοι, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες αυξηθήκαν 3,41 φορές. Ωστόσο, η ψυχολογία των καταναλωτών το δέχτηκε με ελάχιστα παράπονα, και το ίδιο φυσικά συνέβη και σε άλλες χώρες όπως στη Γαλλία και στη Γερμανία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: