Η παθητικότητα στη συμπεριφορά των σύγχρονων ανθρώπων

του Γιάννη Βελίκη

Είναι γεγονός ότι σε γενικές γραμμές οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν διατηρούν την τάση για δράση των παλαιοτέρων.
Κατ’ αρχάς στον ερωτικό τομέα. Το φλερτ σήμερα, όχι μόνο δεν περιλαμβάνει τα παθιασμένα ερωτικά ποιήματα των ερωτευμένων του παρελθόντος, αλλά δεν δείχνει να είναι καν μία τακτική σταδιακής προσέγγισης όπως ήταν στη δεκαετία του 1980 (το γνωστό «καμάκι»). Η σημερινή προσέγγιση θα γίνει υπό τους ήχους πολύ δυνατής μουσικής (;), με συνοδεία αλκοόλ ή ποτών ψυχοδιεγερτικών, θα περιέχει ελάχιστες κουβέντες και θα καταλήξει αμέσως στο κρεβάτι (αν προλάβουν οι δύο (;) πρωταγωνιστές να φτάσουν). Λίγο μετά θα παίξουν μαζί το σενάριο «δεν σε ξέρω – δεν με ξέρεις».
Η κοινωνική ζωή. Παλαιότερα οι άντρες μαζεύονταν το απόγευμα στο καφενείο, όπου συνήθως λογομαχούσαν έντονα για πολιτικά, αθλητικά, οικονομικά ζητήματα, αλλά στο τέλος έφευγαν μονιασμένοι και με την αίσθηση ότι ανήκουν στην ομάδα του συγκεκριμένου καφενείου, είναι αποδεκτοί και αγαπητοί. Οι γυναίκες αντίστοιχα μαζευόταν στις αυλές ή στα πάρκα και αλίμονο αν έπιανε κάποιον η γλώσσα τους. Σήμερα οι νέοι συχνάζουν σε καφετέριες ή αθλητικά καφενεία, όπου έχουν μία στάση άνετη (αυτού που τα έχει καταφέρει στη ζωή του) και παρακολουθούν με τις ώρες οι μεν τους δε χωρίς να πολυμπλέκονται σε συζητήσεις. Όσοι δε συχνάζουν σε αθλητικά καφενεία συμπεριφέρονται ως τζογαδόροι, μιας και καθημερινά στοιχηματίζουν σε συγκεκριμένα παιχνίδια και αναμένουν να δουν αν η επένδυση τους θα καρποφορήσει ή θα χάσουν.
Η βόλτα… Εκτός ορισμένων, οι περισσότεροι κινούνται μόνο με τα αυτοκίνητα τους και θεωρούν περιττό ακόμη και το περπάτημα από το σπίτι στο περίπτερο.
Ο χορός. Με εξαίρεση τα τσιφτετέλια και τα ζεϊμπέκικα στα μπουζουξίδικα, οι άνθρωποι σήμερα δεν χορεύουν. Η βραδινή τους έξοδος στα μπαρ περιλαμβάνει μόνο κοίταγμα – σκανάρισμα του χώρου και των ανθρώπων. Το ίδιο κάνουν και οι υπόλοιποι με αποτέλεσμα όλοι να βλέπουν όλους και κανείς να μην εκτίθεται σε μία διαφορετικά συμπεριφορά. Συντελείται ένας άτυπος διαγωνισμός όπου κερδίζει ο πιο άνετος, ομιλητικός στην παρέα του, ντυμένος σύμφωνα με τη μόδα, με το καλύτερο αμάξι παρκαρισμένο απέναντι. Δεν έχει καμία σημασία το τι λέει. Το μόνο που μετράει είναι η εικόνα του.
Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά και η αιτία η προφανής. Η τηλεόραση. Στα λίγα χρόνια που εκπέμπει στη χώρα μας, και ειδικότερα μετά την έναρξη των ιδιωτικών καναλιών, ο λαός μας μετατράπηκε σε έναν αδρανή, αραχτό και «διψασμένο για εικόνα» πληθυσμό. Έγινε «κοινό», που ζει σύμφωνα με τον τρόπο που επιβάλουν οι σύγχρονοι σκηνοθέτες.
Όσο για το «καμάκι» του παρελθόντος. Οι νεότερες γενιές δεν γνωρίζουν καν τη σημασία του όρου.