Περί το(υ) ΚΚΕ

by Herr K.

Στους τακτικούς ιστο-συνομιλητές μου (με τους οποίους ανταλλάσσουμε συχνά πειράγματα για το ΚΚΕ) απευθύνω αυτό το ποστ – ίσως να ενδιαφέρει και άλλους. Παραθέτω αποσπάσματα τριών άρθρων. Είναι από τα πλέον εύστοχα που έχουν γραφτεί για το σημερινό ΚΚΕ.
Στο άρθρο του στην Αυγή (2007) ο Μ.Μπαρτσίδης αντιπαραθέτει το “κλειστό” ΚΚΕ με την “ανοιχτή” αριστερά και άθελά του πλέκει το εγκώμιο του πρώτου:
“Το ΚΚΕ λειτουργεί ως κόμμα – καταφύγιο της ιστορικής μνήμης (της αντίστασης) και ως μηχανισμός – καταφύγιο μέσα στο κράτος.
Όσον αφορά το πρώτο, η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός της μετατροπής της αντίστασης σε υπεράσπιση μιας ταυτότητας. Η μετατροπή στηρίζεται στην άρνηση- αποποίηση του πολιτισμού του εχθρού και επιτυγχάνεται με την καταφυγή στη βαθύτερη “ψυχή” του έθνους. […]
Όσον αφορά το δεύτερο: σε περίοδο αποδυνάμωσης του κράτους και ανασφάλειας, το ΚΚΕ προορίζεται να υπάρχει ως δύναμη-αντίβαρο. […]
Ένα τέτοιο κόμμα δεν μπορεί να είναι ποτέ πλήρως κλειστό στις ανταλλαγές εν γένει, και αυτό το γνωρίζει το ΚΚΕ καλώντας προεκλογικά να το υπερψηφίσουν χωρίς απαραίτητα να συμφωνούν μαζί του.
Είναι εντούτοις κλειστό σε σχέση με την απειρία των πρακτικών (της πάλης των τάξεων) που υπερβαίνουν το αναγνωρισμένο πολιτικο-θεσμικό όριο.”
Ο Θ.Ντρίνιας στο Αρδην (2008) κοιτάζει, όπως οφείλουμε όλοι να πράττουμε, πίσω από τις ιδεολογικές διακηρύξεις και ερμηνεύει την πρόσφατη ιδεολογική (σταλινική) στροφή:
” ‘Σταλινικός φονταμενταλισμός’ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτή η διατεταγμένη επιστροφή σε ένα εξιδανικευμένο και ηρωικό σταλινικό παρελθόν, αν θέλαμε να απευθύνουμε πολιτικές κατηγόριες. Τόμοι ολόκληροι κριτικής θα μπορούσαν να εξαπολυθούν προς θεωρητική ανασκευή αυτής της επιλογής. Τίποτε από τα δύο δεν έχουν νόημα, όμως. Η συζήτηση για τις ρίζες, τη φύση και τις επιπτώσεις της σταλινικής περιόδου έχει πραγματοποιηθεί και με το παραπάνω, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘40 (από το τροτσκιστικό ρεύμα ακόμη παλιότερα), σε περιόδους που αυτές οι αντιπαραθέσεις ήταν κρίσιμες για την ίδια την ιστορική πορεία και εξέλιξη ολόκληρων κινημάτων, ακόμα και λαών. Το να μπαίνεις, σήμερα, με όλες τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί από το ‘89 και μετά, σε μια τέτοια διαδικασία, είναι σαν να παραβιάζεις ανοιχτές θύρες. Η «αντίθεση» έχει πιθανώς το ίδιο άρωμα φονταμενταλισμού με τη «θέση» του ΚΚΕ, και παρατηρώντας ποιοι την εκπροσωπούν, σίγουρα μπόλικο άρωμα πολιτικού καιροσκοπισμού (βλ. ΣΥΡΙΖΑ, εξωκοινοβουλευτική αριστερά)!
Τα πράγματα ίσως είναι λίγο πιο πεζά. Η κομματική γραφειοκρατία του ΚΚΕ βρέθηκε μπροστά σε ένα σοβαρό δίλημμα. Είτε θα ανοιγόταν στις νέες πραγματικότητες που δημιουργούνται, ώστε να εκμεταλλευτεί τις θετικές εκλογικές επιδόσεις του κόμματος και να μπλοκάρει την αυξημένη επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα φόντο καταρρέοντος δικομματισμού, με όλες τις ευκαιρίες που ανοίγει μια τέτοια επιλογή, αλλά και τις απειλές από την αναγκαστική εισβολή ξένων σωμάτων και αντιλήψεων σε ένα προστατευμένο, δύσκαμπτο και αρτηριοσκληρωτικό οργανωτικό σχήμα. Είτε θα κλεινόταν ακόμη περισσότερο, ώστε να οχυρωθεί απέναντι στο ευμετάβλητο πολιτικό περιβάλλον, επιδιώκοντας μάλλον την απρόσκοπτη «διευρυμένη αναπαραγωγή» της, παρά τη διεύρυνση της πολιτικής επιρροής του κόμματος, η οποία θα μπορούσε να περιμένει για καταλληλότερες συνθήκες στο μέλλον.
Απ’ ό,τι φαίνεται, επιλέχθηκε το δεύτερο. “
Τέλος, στο ιστολόγιο του Εξαποδώ (2009), ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει μια σπάνια ουσιαστική συζήτηση. Το σχετικό άρθρο τελειώνει ως εξής:
“Να πω τη μαύρη μου αλήθεια καμιά φορά μπαίνω στον πειρασμό να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν με πειράζει η σταλινική στροφή του ΚΚΕ. Εδώ που έχει καταντήσει η ελληνική αριστερά, τουλάχιστον ένα κομμάτι της νεολαίας θα απομακρυνθεί έστω και στρεβλά από τον κυρίαρχο μηδενισμό και θα «διαπαιδαγωγηθεί» γύρω από αξίες (οργανωμένη πάλη, θυσία για τον αγώνα, αγάπη για το λαό) ή ένδοξες ιστορικές στιγμές (‘40-‘44, ‘46-‘49, αντιφασιστική πάλη). Και ίσως να είναι εν τέλει καλύτερο από το να διαπαιδαγωγηθεί με το «σπάσε-κάψε-κλέψε» και μετά …Αγγλία για μεταπτυχιακό.
Από την άλλη, όμως, τι γίνεται αν «διαπαιδαγωγηθεί» και με το παπικό “αλάθητο” της κομματικής ηγεσίας, με τον χαφιεδισμό ως «σοσιαλιστικό καθήκον», την υστερία για τους «σαμποτέρ» ή την αναγκαιότητα των «στρατοπέδων αναμόρφωσης» (sic); Ίσως αυτές οι απάνθρωπες εκδηλώσεις του “σταλινισμού” να χάνουν την ισχύ τους εκτός του ιστορικού τους πλαισίου, εβδομήντα χρόνια μετά, και να αδυνατούν να αναπαραχθούν. Ίσως, όμως και όχι. Δεν ξέρω…”
Εύλογα και αληθοφανή τα παραπάνω. Να προσθέσω την απουσία κριτικής ή έστω προβληματισμού εκ μέρους του ΚΚΕ για την κοινωνία του θεάματος και τους σύγχρονους μηχανισμούς προπαγάνδας.