Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009

H κατάρρευση του δολαρίου θα ήταν καταστροφική για τον πλανήτη

του Έντουαρντ Χάντας

Πηγή: ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

O Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama) είδε να του αποδίδεται το βραβείο Νόμπελ ειρήνης για «τις προσπάθειές του υπέρ της διεθνούς διπλωματίας». Από την άλλη, η οικονομική πολιτική της μαζικής διοχέτευσης ρευστότητας, που εφαρμόζει με επιμονή, εκθέτει πια ολόκληρο τον κόσμο σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη αστάθεια των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Το τελευταίο διάστημα, η πτώση του δολαρίου είναι εξαιρετικά βίαιη. Από το Μάρτιο έχει απολέσει το 15% της αξίας του, έστω κι αν παραμένει κατά 7% ισχυρότερο από το ναδίρ του, που το έφτασε τον Απρίλιο του 2008. Αν οι λέξεις διέθεταν τη δύναμη να συγκρατούν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, δε θα υπήρχε λόγος ανησυχίας: οι υπεύθυνοι του αμερικανικού υπουργείου οικονομικών και της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας δηλώνουν ακατάπαυστα πως είναι απολύτως αναγκαίο να διατηρηθεί ισχυρό το δολάριο.
Το πρόβλημα είναι πως εκείνοι που καθορίζουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, αν και ακούν με προσοχή τα λόγια των επισήμων, εμπιστεύονται κυρίως τις πράξεις τους. Αυτή τη στιγμή οι κερδοσκόποι, αν και βλέπουν πως το δολάριο, με επιτόκιο βάσης ουσιαστικά μηδενικό, προσφέρει καλές προοπτικές κέρδους, κοντοστέκονται εμπρός στο ύψος του ελλείμματος των ΗΠΑ, που φέτος μπορεί να φθάσει στο 10% του ΑΕΠ.
Όταν ένα νόμισμα φθηναίνει, αποτελεί ενδιαφέρουσα επιλογή για όσους δανείζονται κεφάλαια προκειμένου να τα επενδύσουν στη συνέχεια σε πιο αποδοτικά νομίσματα. Αυτή ακριβώς η πρακτική είναι που παρασέρνει σήμερα το δολάριο σε μία καθοδική τροχιά.
Το αμερικανικό έλλειμμα είναι γιγάντιο και δεν μοιάζει να υπάρχει καμία στρατηγική για τη μείωσή του: οπότε οι παίκτες της αγοράς χρήματος έχουν κάθε λόγο να φοβούνται πως η εξασθένιση του δολαρίου θα πυροδοτήσει πληθωριστικές πιέσεις. Όλα δείχνουν πως προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα ελλείμματα, οι πολιτικοί θα μπορούσαν να θεωρήσουν την προσφυγή στον πληθωρισμό ως πολύ καλύτερη επιλογή από την αύξηση της φορολογίας.
Αν οι ΗΠΑ δεν ήταν πρωταθλητές κόσμου στις εμπορικές συναλλαγές και σε χρέος, αν το δολάριο δεν ήταν το βασικό νόμισμα των διεθνών συναλλαγών, λίγο θα μας ένοιαζαν στο εξωτερικό οι ριζοσπαστικές οικονομικές πολιτικές με τις οποίες πειραματίζεται η αμερικανική κυβέρνηση. Δυστυχώς όμως, δεν είναι αυτή η περίπτωσή μας: ολόκληρος ο κόσμος εξαρτάται από το πράσινο νόμισμα. Οπότε δεν υπάρχει τίποτα εντυπωσιακό στις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών του κόσμου να παρέμβουν, ώστε να σταματήσει η απότομη υποτίμηση του δολαρίου.

Χαμένο παιχνίδι
Για όσο καιρό δεν υπάρχει έλεγχος στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, μόνο η αγορά δολαρίων μπορεί να προσφέρει κάποια αποτελεσματική στρατηγική υπέρ της ενίσχυσής του. Με δεδομένο όμως το πολύχρονο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των ΗΠΑ, τα πελώρια αποθέματα δολαρίων που ήδη διαθέτουν οι κεντρικές τράπεζες, είναι αδικαιολόγητα, από καθαρά οικονομική άποψη. Προβάλλει οπότε στον ορίζοντα το ενδεχόμενο, μία των ημερών ορισμένες κεντρικές τράπεζες να εγκαταλείψουν αυτό το «χαμένο παιχνίδι», την αγορά δηλαδή δολαρίων, ενός νομίσματος ελάχιστα προσοδοφόρου που το εκδίδει ένα κράτος που προσφεύγει στον ανεξέλεγκτο δανεισμό.
Όσοι ανησυχούν για την ειρήνη, γνωρίζουν καλά πώς αντιμετωπίζεται κάποτε η απειλή της οικονομικής καταστροφής: με τον πόλεμο. Η κατάρρευση του δολαρίου θα είναι καταστροφική για τις οικονομίες όλου του κόσμου και όμως, αυτή τη στιγμή, κανείς δε μας εγγυάται πως δε θα γίνει πραγματικότητα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: