του Σπύρου Βλέτσα
Πηγή: ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το απόγευμα της Παρασκευής 18/12 παρακολούθησα στα Ιωάννινα μια εκδήλωση για την εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας της πόλης από τους Γερμανούς. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της αντίδρασης πολιτών στις επανειλημμένες επιθέσεις που δέχτηκε το εβραϊκό νεκροταφείο των Ιωαννίνων. Σε μια από τις ομιλίες ο συγγραφέας Μιχάλης Σπέγγος αναφέρθηκε αναλυτικά στις θεωρίες που επιχειρούν να αμφισβητήσουν το ολοκαύτωμα. Θεωρίες που πηγάζουν τόσο από την ακροδεξιά, όσο και από ισλαμιστές φονταμενταλιστές -όπως ο πρόεδρος του Ιράν- και στηρίζονται πάντα σε θεωρίες συνωμοσίας. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας άκουσα στο ραδιόφωνο την ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Σπύρου Χαλβατζή προς τον υπουργό πολιτισμού για την προβολή ντοκιμαντέρ από την ΕΡΤ στην επέτειο από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Ο βουλευτής ζήτησε από τον υπουργό να επιβάλλει λογοκρισία και να αποσιωπήσει τα ιστορικά ζητήματα που δεν αρέσουν στο κόμμα του, σαν να βρισκόμασταν στην ανατολική Γερμανία. Το ΚΚΕ την ημέρα της επετείου της πτώσης του τείχους διοργάνωσε εκδήλωση στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Η επιλογή του χώρου δεν ήταν τυχαία. Οι διοργανωτές επιχείρησαν να εκμεταλλευτούν συναισθηματικά την εκτέλεση των αγωνιστών κατά τη γερμανική κατοχή και να δημιουργήσουν συνειρμούς για τη σημερινή Γερμανία. Στην εκδήλωση αυτή η Αλέκα Παπαρήγα προχώρησε σε μια πρωτοφανή αντιστροφή της πραγματικότητας. Ισχυρίστηκε ότι το τείχος κατασκευάστηκε για να αντιμετωπίσει μια επικείμενη εισβολή του ΝΑΤΟ και όχι για να εγκλωβίσει τους ανατολικογερμανούς που ήθελαν να διαφύγουν στη δύση. Ότι το τείχος χτίστηκε για να σταματήσει τεθωρακισμένα και όχι ανθρώπους. Η απίστευτη αυτή ιστορική διαστρέβλωση δείχνει ότι η αποκατάσταση του Στάλιν (Stalin) από την ηγεσία του ΚΚΕ συνοδεύτηκε και από την υιοθέτηση των μεθόδων του. Η αναλογία των δύο παραπάνω εγχειρημάτων είναι εμφανής. Θολώνοντας τα νερά, προσπαθούν να ψαρέψουν σ' αυτά, εκμεταλλευόμενοι ορισμένα στερεότυπα που προϋπάρχουν στην κοινωνία. Στόχος και των δύο είναι να τροποποιήσουν την ιστορική μνήμη και να διαμορφώσουν κοινωνικές αντιλήψεις ωφέλιμες για τους φορείς τους. Πιστεύω ότι η περιορισμένη ύπαρξη οργανωμένης ακροδεξιάς είναι αντιμετωπίσιμη και πάντως λιγότερο επικίνδυνη από τη διάχυση της ιδεολογίας της στο υπόλοιπο πολιτικό φάσμα. Ο καθαρός ρατσιστικός λόγος των ακροδεξιών είναι ευδιάκριτος, αντίθετα με τις απόψεις για την ανωτερότητα του ελληνισμού και την περηφάνια του να είσαι Έλληνας, που ξεπηδούν με κάθε αφορμή, όπως για παράδειγμα μια επιτυχία της Ελλάδας στον αθλητισμό (εντυπωσιακή εδώ η ομοιότητα με την ανατολική Γερμανία, η οποία έπαιρνε περισσότερα μετάλλια από ότι σήμερα η ενιαία Γερμανία). Αντίστοιχα, ενώ η ιδεολογία της κομμουνιστικής αριστεράς έχει καταρρεύσει με την πτώση του τείχους και την αποκάλυψη της εφιαλτικής ζωής που προστάτευε, τα αριστερά στερεότυπα δείχνουν αξιοπρόσεκτη αντοχή. Χαρακτηριστική είναι η ανεκτικότητα των αριστερών φετίχ. Κάθε τι που συνδέεται με αγωνιστικές παραδόσεις πρέπει να λατρεύεται για τις συμβολικές του ιδιότητες, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι πρακτικές του συνέπειες είναι καταστροφικές. Για παράδειγμα το πανεπιστημιακό άσυλο, ενώ δεν προστατεύει την ελευθερία της έκφρασης, εξασφαλίζει την ελευθερία άσκησης βίας και τρομοκρατίας. Το ΚΚΕ διέλυσε συζήτηση για την πτώση του τείχους στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας και πολλοί ομιλητές ξυλοφορτώθηκαν για αυτά που έλεγαν σε άλλες εκδηλώσεις. Το ζήτημα εδώ, όπως και με τα ακροδεξιά ιδεολογικά κάστρα, είναι η ευρύτερη αποδοχή των φετίχ. Πολλοί καταλαβαίνουν το αδιέξοδο, αλλά δεν μπορούν να αναλάβουν το κόστος της σύγκρουσης με τους φορείς της καθυστέρησης. Το κοινό σημείο των ακροδεξιών και ακροαριστερών φετίχ είναι η ανορθολογική τους βάση. Τα σύμβολα επιβιώνουν και αποθεώνονται για τις μαγικές τους ιδιότητες και όχι για τη σχέση τους με την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, καμιά θεωρία φυλετικής ανωτερότητας δεν στηρίζεται σε αποδείξεις, αλλά αυτό δεν την εμποδίζει να δηλητηριάζει τις ζωές των ανθρώπων. Με αυτόν τον τρόπο οι αντιλήψεις περί ανωτερότητας του ελληνισμού επιβιώνουν και αναπαράγονται, καθώς πολλοί ξεχνούν ότι κάπως έτσι ξεκίνησαν εκείνοι που έφθασαν στο ολοκαύτωμα και τη ναζιστική θηριωδία. Αντίστοιχα, πολλοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα σαν να εξακολουθεί να υπάρχει η λαμπρή εναλλακτική προοπτική της κομμουνιστικής κοινωνίας. Αρκετοί παραβλέπουν το πώς εξελίχθηκαν όλες οι σοσιαλιστικές χώρες και συνεχίζουν να θεωρούν τον εμφύλιο σαν μια χαμένη ευκαιρία για να φτάσει η Ελλάδα στον παράδεισο. Δεν είναι τυχαία η χαρά με την οποία υποδέχτηκαν ορισμένοι το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Δεν σκέφθηκαν τους εργαζόμενους και τους ανέργους που θα πλήρωναν το κόστος, ούτε τις κοινωνίες που κινδύνευαν με διάλυση, αλλά ενθουσιάστηκαν με τα προβλήματα του καπιταλισμού, που πίστεψαν ότι τους δικαίωναν. Ο αριστερός ανορθολογισμός έχει τροφοδοτήσει πολλούς πολιτικούς και κοινωνικούς χώρους και έχει βρει προνομιακή φιλοξενία στον κρατισμό. Αν και σύμφωνα με τη μαρξιστική θεωρία το κράτος είναι όργανο των καπιταλιστών, η εγχώρια αριστερά το λατρεύει, με αποτέλεσμα κάθε προνόμιο μιας συντεχνίας που απειλείται να είναι το έσχατο... μετερίζι του λαϊκού κινήματος. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τις μάχες για να αποτραπεί η πώληση της «ιονικής τράπεζας», ενώ είναι πολύ πρόσφατοι οι αγώνες που δόθηκαν για τη μη πώληση της «ολυμπιακής» (ΟΑ), άλλου ενός αριστερού φετίχ. Μάλιστα ο Αλέκος Αλαβάνος δεν δίστασε το Σεπτέμβριο του 2005 να καταγγείλει ότι οι Αμερικανοί ενδιαφερόμενοι να αγοράσουν την ΟΑ συνδέονται με εβραϊκά(!) κεφάλαια. Φυσικά μετά την εξασφάλιση των προνομίων των εργαζομένων στην ΟΑ εφ' όρου ζωής με χρήματα του δημοσίου (3 δις ευρώ) κανείς δεν αγωνίστηκε για τον «εθνικό αερομεταφορέα», ούτε καν για την τιμή των όπλων. Η αριστερά έβλεπε μάχες για το εθνικό ή το δημόσιο συμφέρον, εκεί που υπήρχε μόνο στενό οικονομικό συμφέρον ολίγων. Μια ιστορία που βλέπουμε να επαναλαμβάνεται στο λιμάνι του Πειραιά. Τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο ανησυχητικά αν ένα ευδιάκριτο τμήμα της κυβέρνησης -με την ανοχή του πρωθυπουργού- δεν επηρεαζόταν από την δήθεν φιλολαϊκή αριστερή αντίληψη για την οικονομία. Σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, το κρατικό χρήμα -δυσεύρετο και πανάκριβο- πρέπει να αξιοποιείται για να εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Το κράτος έχει ουσιαστικότερο ρόλο να παίξει, προς όφελος της κοινωνίας και όχι συγκεκριμένων καλοπληρωμένων ομάδων. Ένας απ' τους λόγους που κάνουν τα φετίχ ανθεκτικά είναι ο ισχυρός δεσμός τους με την παράδοση. Πράγματα που λατρεύονταν για χρόνια είναι δύσκολο να πάψουν να λατρεύονται. Όμως αυτό που συντηρεί και δυναμώνει τα σύγχρονα φετίχ είναι τα συμφέροντα που συνδέονται μαζί τους. Από τον αθλητισμό ως την πολιτική είναι πολλοί που έχουν ωφεληθεί από το εμπόριο των εθνικών συμβόλων. Ο Παναγιώτης Ψωμιάδης μοίραζε δωρεάν ελληνικές σημαίες που προμηθευόταν η νομαρχία από τη βιοτεχνία του αδελφού του. Αντίστοιχα στα πανεπιστήμια πολλοί καθηγητές προοδεύουν και λόγω της σχέσης τους με συνδικαλιστές φοιτητές και τα κόμματά τους, οπότε δεν τους ενοχλεί η κατάσταση με το άσυλο. Απέναντι σ' αυτό το σύμπλεγμα παράδοσης και συμφερόντων η κοινωνία που θέλει να προοδεύσει θα πρέπει να αντισταθεί στον αυτοκαταστροφικό συντηρητισμό σε πολλά μέτωπα. Και πρώτα να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τις θεωρίες που διαιωνίζουν την καθυστέρηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου