Πώς να διαλύσετε την περιβαλλοντική πολιτική του Ομπάμα σε πέντα βήματα

του Ουαλίντ Μπερισούλ

Πηγή: ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βήμα 1: Επιστρατεύστε τα απαραίτητα οικονομικά μέσα

Αν υπάρχει ένας τομέας που δεν γνωρίζει κρίση στις ΗΠΑ, αυτός είναι το λόμπινγκ. Σύμφωνα με το «κέντρο για υπεύθυνη πολιτική», που ερευνά τα αμερικανικά δημόσια οικονομικά, στην Ουάσινγκτον φέτος οι δαπάνες για λόμπινγκ κάθε είδους υπερέβησαν τα 2.5 δις δολάρια.

Σε ότι αφορά το κλιματικό ζήτημα, με την άφιξη κιόλας του Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama) στο Λευκό Οίκο, το λόμπι των ορυκτών καυσίμων, που συσπειρώνει τα επιχειρηματικά συμφέροντα του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και των γαιανθράκων, δε τσιγκουνεύτηκε τα μέσα ώστε να ασκήσει πίεση στις πολιτικές εξελίξεις.

Η «έξον μόμπιλ», μια από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές οργανώσεις, δαπάνησε 14.9 εκατομμύρια δολάρια τους μήνες που προηγήθηκαν της 15ης Μαΐου 2009, ημερομηνίας που το σχέδιο νόμου περί κλίματος εισήχθη στο κογκρέσο. Σύμφωνα με το λονδρέζικο ινστιτούτο «οικονομικά νέας ενέργειας» (NEF), το ποσό αυτό υπερβαίνει το σύνολο του προϋπολογισμού όλων των λόμπι των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως εκείνων της ηλιακή και της αιολικής ενέργειας.

Η «πράσινη» λοιπόν βιομηχανία δε βαραίνει τόσο πολύ πολιτικά, παρά την υποστήριξη της νέας Δημοκρατικής κυβέρνησης. Πέραν των Ρεπουμπλικάνων, στο νόμο περί κλίματος (που αναμένεται να συζητηθεί στη γερουσία τον Ιανουάριο του 2010), ο Λευκός Οίκος έχει απέναντί του και το -απίστευτα κομματικοποιημένο- «επιμελητήριο αμερικανικού εμπορίου», την πιο μεγάλη συσπείρωση επιχειρήσεων της χώρας.

Βήμα 2: Εισβάλετε στη Βουλή και τη Γερουσία

Σαν την (πολυαγαπημένη στον Ομπάμα) μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας, η περιβαλλοντική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών -και άρα η στάση της χώρας στην Κοπεγχάγη- κρίνεται σε μεγάλο βαθμό σε δύο σημεία της πρωτεύουσας: την «Κέι στριτ» -όπου εδρεύουν τα περισσότερα λόμπι της πρωτεύουσας- και το λόφο του Καπιτωλίου, όπου εδρεύουν η γερουσία και η βουλή των αντιπροσώπων.

Το Μάιο, όταν ο νόμος περί κλίματος εισήχθη στο κογκρέσο, ο αριθμός των επισήμως διαπιστευμένων λομπιστών στα δύο νομοθετικά σώματα εκτοξεύτηκε στα ύψη: σύμφωνα με το «κέντρο δημόσιας ακεραιότητας», ένα αμερικανικό ίδρυμα για την προώθηση της ερευνητικής δημοσιογραφίας, μόνο για το ζήτημα του κλίματος ο αριθμός των λομπιστών φθάνει τους 2,810 ή... 5 λομπίστες ανά αιρετό. Πρόκειται για τετραπλασιασμό του αριθμού τους σε σχέση με την προηγούμενη νομοθετική μάχη για το κλίμα, εδώ κι έξι χρόνια.

Βήμα 3: Κωλυσιεργήστε

Τελικά το νομοθετικό «πακέτο» για το κλίμα και την ενέργεια υιοθετήθηκε από το κογκρέσο, αλλά μένει ακόμα να προσυπογραφεί από τη γερουσία, πράγμα που είναι άλλης τάξεως πρόβλημα. Στις αρχές Οκτωβρίου, λίγες μέρες αφού το κείμενο έφτασε στη γερουσία, η επικεφαλής σύμβουλος περιβάλλοντος του Λευκού Οίκου Κάρολ Μπράουνερ (Carol Browner) παραδέχτηκε την αδυναμία της προεδρίας: «Θα θέλαμε πράγματι η διαδικασία να είχε τελειώσει ως τώρα, αλλά αυτό δεν στάθηκε δυνατό: είναι απίθανο ο πρόεδρος Ομπάμα να έχει υπογράψει το νόμο έως τη συνθήκη της Κοπεγχάγης».

Ακόμα κι ο Τζον Κέρι (John Kerry), ο πρώην υποψήφιος του Δημοκρατικού κόμματος για την προεδρία που συγκαταλέγεται σήμερα στους πλέον ένθερμους οπαδούς του νέου νόμου στη γερουσία, δεν αναμένει να «περάσει» ο νόμος πριν την επόμενη άνοιξη.

Γιατί; Διότι τα λόμπι επηρεάζουν τη γερουσία μάλλον, παρά τη βουλή των αντιπροσώπων: στη γερουσία όλες οι πολιτείες έχουν ισάριθμες ψήφους και οι Δημοκρατικοί χρειάζονται αυξημένη πλειοψηφία -60 ψήφους στις 100. Όπως συμβαίνει και με το νόμο περί υγείας, η αποστασία ενός και μόνο Δημοκρατικού γερουσιαστή μπορεί να οδηγήσει στην καταψήφιση του νόμου περί κλίματος.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα περιβαλλοντικής πληροφόρησης «ημερησία Ε&E», σήμερα 41 γερουσιαστές σκοπεύουν (ή «μάλλον σκοπεύουν») να ψηφίσουν «ναι» και 27 δηλώνουν ακόμα «αναποφάσιστοι». Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «κλάιμειτ ουάιρ», ανάμεσά στους «αναποφάσιστους» συγκαταλέγονται γερουσιαστές που την τελευταία εικοσαετία έχουν λάβει προεκλογικές ενισχύσεις ύψους σχεδόν 20 εκατομμυρίων δολαρίων από ομίλους που δραστηριοποιούνται στην ενέργεια, τη γεωργία ή τις μεταφορές.

Βήμα 4: Κινητοποιήστε την κοινή γνώμη

Στους διαδρόμους και τα πολυτελή γραφεία του Καπιτωλίου, οι λομπίστες είναι πανταχού παρόντες και υπενθυμίζουν καθημερινά στους αιρετούς πως οι ψηφοφόροι τους τούς περιμένουν στη γωνία. Για να το κάνουν αυτό πειστικά, τα λόμπι τους οργώνουν παράλληλα τη χώρα για να εξηγήσουν στους Αμερικάνους πως ένας νόμος που θα υποχρέωνε τις ΗΠΑ να μειώσουν τις εκπομπές θερμοκηπικών αερίων τους θα ενίσχυε την ανεργία και τους φόρους.

Αυτού του τύπου η επιχειρηματολογία κάνει θραύση στους Αμερικανούς, που αγωνιούν πολύ περισσότερο για την ανεργία, παρά για τα παγκόσμια κλιματικά προβλήματα. Στόχος των λόμπι είναι να μετακινήσουν στο στρατόπεδο του «όχι» ορισμένες κρίσιμες πολιτείες. Το περασμένο καλοκαίρι π.χ. οι κάτοικοι της Πενσιλβάνια, της Μοντάνα και της Νεμπράσκα είδαν να αποβιβάζονται στις πολιτείες τους τα μέλη της οργάνωσης «Αμερικανοί για ευημερία» στο πλαίσιο της περιοδείας «χοτ ερ τουρ», που ζητά την καταψήφιση του νόμου περί κλίματος. Στα αερόστατα της οργάνωσης, το μήνυμα ήταν σαφές: «η καταστροφολογία για υπερθέρμανση του πλανήτη σημαίνει ανεργία, φόρους και απειλή για τις ελευθερίες μας». Εμπνευστές της καμπάνιας αυτής είναι οι αδερφοί Ντέιβιντ (David) και Τσαρλς Κοχ (Charles Koch), επικεφαλής του δεύτερου αμερικανικού πετρελαϊκού ομίλου, που διέθεσε πέρσι για λόμπινγκ πάνω από 4 εκατομμύρια δολάρια.

Βήμα 5: Ανακατευτείτε στον επιστημονικό διάλογο

Η πατρίδα του Αλ Γκορ (Al Gore) -που το 2007 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης για τις προσπάθειές του να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για την κλιματική αλλαγή- είναι επίσης η πατρίδα της αμφισβήτησης των επιστημονικών βάσεων των προβλέψεων για υπερθέρμανση του πλανήτη.

Το περασμένο καλοκαίρι, δύο κεντρικές μορφές του πετρελαϊκού λόμπι, οι Χ. Λέιτον Στιούαρντ (H. Leighton Steward) και Κόρμπιν Ρόμπερτσον (Corbin J. Robertson Jr), διέθεσαν 1 εκατομμύριο δολάρια για μια διαφημιστική εκστρατεία... υπέρ των εκπομπών CO2.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες ενεργοποιούνται δεκάδες δεξαμενές σκέψης που εξειδικεύονται στην άρνηση της κλιματικής αλλαγής. Κύριος στόχος τους είναι τα πορίσματα της «διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή» (IPCC) του ΟΗΕ. Το «ινστιτούτο αμερικανικών επιχειρήσεων» (ΑΕΙ) π.χ. πέρσι προχώρησε σε προσλήψεις επιστημόνων που πληρώνονται για να αμφισβητούν τα πορίσματα της IPCC.

Παρά τις πιέσεις όμως, οι μεγάλες αμερικανικές επιστημονικές ενώσεις συνεχίζουν να αποδέχονται τα πορίσματα της IPCC. Στα μέσα Νοεμβρίου, η «ένωση Αμερικανών φυσικών» (APS) με μέλη 47,000 φυσικούς επιστήμονες, απέρριψε «μαζικά» το αίτημα ορισμένων μελών της να αναθεωρηθεί η θέση της APS για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Για τους λομπίστες, το να βαρύνουν στον επιστημονικό διάλογο δεν είναι πάντα εύκολο... Από την άλλη, καθώς οι επιστήμονες δεν ψηφίζουν νόμους, ίσως αυτό εντέλει να μην είναι τόσο σημαντικό.