Ο Θεσμοποιημένος Ευνουχισμός του Νου. Μέρος δέυτερο: Εκπαίδευση

του Γιάννη Βελίκη

Η παιδεία των αρχαίων Ελλήνων σκόπευε στην συνολική καλλιέργεια του νου, του σώματος και της κοινωνικής συμπεριφοράς των νεαρών αγοριών. Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής ήταν το θαύμα της εξέλιξης της φιλοσοφίας, της επιστήμης και των τεχνών του αρχαίου κόσμου, σε σημείο που σήμερα, ο πολιτισμός αυτός να θεωρείται ως βάση του παγκόσμιου πολιτισμού!
Τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα, αντίθετα, έχουν παρακάμψει την επιδίωξη της υγείας των μαθητών σε σωματικό, νοητικό και κοινωνικό επίπεδο και κατευθύνουν τις προσπάθειες τους κυρίως στην απόκτηση ενός καλού επαγγέλματος. Το αν ο απόφοιτος λυκείου θα έχει ένα γυμνασμένο σώμα, ένα μυαλό που θα μπορεί να δημιουργεί και να κρίνει, και μία συμπεριφορά που αποβλέπει στο καλό του κοινωνικού συνόλου, έχουν θυσιαστεί στο βωμό του ονείρου για μια «καλή» επαγγελματική αποκατάσταση. Και σαν καλό επάγγελμα θεωρείται αυτό του υπάλληλου γραφείου που δεν χρειάζεται να κουράζεται σωματικά, ή του γιατρού και του δικηγόρου που απολαμβάνουν υψηλό κοινωνικό κύρος.
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα σύγχρονα δημόσια σχολεία «διευκολύνουν» τους μαθητές να αποφοιτήσουν και να εισαχθούν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, διοργανώνοντας εύκολες εξετάσεις, απλοποιώντας την ύλη, επιβραβεύοντας τη μέτρια προσπάθεια, βάζοντας επιπλέον βαθμούς σε αυτούς που έπεσαν «κάτω από τη βάση», δικαιολογώντας αδικαιολόγητες απουσίες, κρατώντας στην τάξη μαθητές που αποδεδειγμένα δεν ενδιαφέρονται για το σχολείο ή δείχνοντας ανοχή στη βία και την παραβατική συμπεριφορά άλλων προβληματικών ενδό ή εξω – σχολικών ατόμων.
Η ύλη του σύγχρονου εκπαιδευτικού προγράμματος περιλαμβάνει μαθήματα όπως Μαθηματικά, Φυσική, Λογοτεχνία κ.α., που από ένα επίπεδο γνώσεων και πάνω δεν θα είναι σε καμία περίπτωση χρήσιμα σε έναν νέο ενήλικο που ξεκινάει τη ζωή του. Γνώσεις επίλυσης ψυχολογικών και υπαρξιακών ζητημάτων, διερεύνηση των πραγματικών ταλέντων και κλίσεων του κάθε μαθητή, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, ανάλυση των σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων (π.χ. φτώχεια, ανεργία, ναρκωτικά, πόλεμος), διαλεύκανση της λειτουργίας του υπάρχοντος οικονομικού συστήματος, εμπεριστατωμένο επαγγελματικό προσανατολισμό, υιοθέτηση προτύπων καλής διατροφής, καθημερινής άθλησης, συνετής χρήσης παιχνιδομηχανών, τηλεόρασης και υπολογιστή, εκπαίδευση στην παροχή πρώτων βοηθειών και την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης (π.χ. σεισμός, πυρκαγιά κ.α.), και εκπαίδευση σε τεχνικές ασφάλειας έναντι πραγματικών ή διαδικτυακών επιθέσεων δίνονται σπάνια, σε μικρή έκταση, και από απρόθυμους να το κάνουν, ή ανεκπαίδευτους σε αυτά τα θέματα, εκπαιδευτικούς.
Και οι μαθητές αντιδρούν! Το σημερινό σχολείο έχει μικρή ή ανύπαρκτη χρησιμότητα στην ίδια την ενήλικη ζωή. Και παίρνουν τα όπλα – στις Η.Π.Α. οι περιπτώσεις οπλοχρησίας και εγκλημάτων κατά της ζωής έχουν αυξηθεί δραματικά, φαινόμενο που αυξάνεται και στην Ευρώπη. Ή κάνουν καταλήψεις και καταστρέφουν τα σχολεία, τα θρανία και τα βιβλία. Ή «γιαουρτώνουν» τους καθηγητές. Ή κυκλοφορούν υπό την επήρεια ουσιών ή αλκοόλ μέσα στα σχολεία. Και οι καθηγητές οργίζονται που οι μαθητές «δεν τους σέβονται». Και τα Υπουργεία Παιδείας σχεδιάζουν και επανασχεδιάζουν τα προγράμματα τους ώστε να επανέλθει η ομαλότητα…
Και η ομαλότητα όλο και διαταράσσεται από νέα περιστατικά και τίποτα δεν φαίνεται να αλλάζει. Η δίψα των νέων ανθρώπων για κατανόηση του σύγχρονου κόσμου δεν σβήνει. Και όσο το εκπαιδευτικό σύστημα δεν τους την προσφέρει αυτοί επιτίθενται. Και απαξιώνουν τους πάντες! Τους διεφθαρμένους πολιτικούς, τους επίορκους δημόσιους υπαλλήλους, τους επιχειρηματίες που φοροδιαφεύγουν, τα Μ.Μ.Ε. που τους κοροϊδεύουν.
Και το χειρότερο; Απαξιώνουν το ίδιο το σχολείο, και ως εκπρόσωπο μιας διεφθαρμένης και εντελώς άδικης και άνισης κοινωνίας, και ως υποχρεωτικό θεσμό κοινωνικοποίησης που, εκτός του ίδιου του χαρτιού του απολυτηρίου, κανένα άλλο όφελος δεν αποκομίζουν, και η πληρωμή γι’ αυτό είναι άπειρες ώρες παρακολούθησης βαρετών μαθημάτων στην ηλικία της εφηβείας, ηλικία που θα πρεπε να προβαίνουν σε ανακαλύψεις, επαναστάσεις και έντονες δράσεις.
Αλλά ακόμη και το ίδιο το «χαρτί» του απολυτηρίου δεν εξασφαλίζει δουλειά! Για την ακρίβεια στις σημερινές συνθήκες μπορεί να αποτελεί τροχοπέδη στην επαγγελματική εξέλιξη. Η ολοκλήρωση του Λυκείου, μαζί με τις μεταλυκειακές, τεχνολογικές, πανεπιστημιακές, και μεταπτυχιακές σπουδές, μπορεί να χρειαστούν πάνω από μία δεκαετία, χρόνος που αν εξασκούνταν ο νέος σε μία τέχνη (αγροτικές καλλιέργειες, κατασκευές σπιτιών ή επίπλων, επισκευές υδραυλικών, υπηρεσίες καθαριότητας πολυκατοικιών κ.α.) θα μπορούσε να εξελιχθεί στα 25 του σε άρτιο επαγγελματία. Αντ’ αυτού μπορεί να αποκτήσει κάποια διπλώματα, που για την απόκτηση τους έχουν δαπανηθεί οικονομικοί πόροι και χρόνος, και καμία σχέση μπορεί να μην έχουν με τα ταλέντα του ή καμία προοπτική δεν δίνουν στην ανεύρεση θέσης εργασίας. Και μετά από όλα αυτά θα ξαναχρειαστεί να διαγωνισθεί στον ΑΣΕΠ με χιλιάδες άλλους για λίγες θέσεις εργασίας, και να ξαναδιαβάσει τα ίδια μαθήματα κάνοντας στα 30 του αυτή τη φορά και πάλι φροντιστήριο. Και το πιο πιθανό είναι να μην περάσει…
Έτσι, ακόμη και η μοναδική χρησιμότητα του σχολείου, αυτή της εξασφάλισης μιας μελλοντικής εργασίας, δεν ισχύει. Οπωσδήποτε κανένας λόγος δεν γίνεται για αυτά που θα πρεπε να καλλιεργεί το σχολείο: χρήσιμες γνώσεις και δεξιότητες, καινοτομία, ανάδειξη αξιών περί της κοινωνικής συνοχής, το σεβασμό για τη ζωή, την αλληλεγγύη, την οικολογία. Αντ’ αυτών, τα σημερινά εκπαιδευτικά συστήματα ακυρώνουν την πρωτότυπη σκέψη και την επαναστατικότητα των μαθητών και προωθούν το υφιστάμενο status quo, τις αξίες της αγοράς και του lifestyle, την ταξική διαστρωμάτωση και την εμπόδιση της κοινωνικής κινητικότητας με ποικίλους τρόπους:
• Απαξιώνουν τις βασικές σχολικές γνώσεις σε σημείο που οι μαθητές να μην μπορούν να κάνουν υπολογισμούς χωρίς κομπιουτεράκι, να αγνοούν τη στοιχειώδη Ιστορία και Γεωγραφία, να μην κατανοούν ακόμη και απλά κείμενα δοκιμίων ή άρθρων κοινωνικού προβληματισμού και να δυσκολεύονται να αρθρώσουν έναν καλά τεκμηριωμένο λόγο. Ο Sagal αναφέρει ότι στις πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, βρέθηκε ότι η οικονομία, της πιο αναπτυγμένης χώρας του κόσμου (των Η.Π.Α.), χάνει 40 δις δολάρια το χρόνο, επειδή ένα μέρος των βιομηχανικών εργατών δεν μπορεί να διαβάσει, να γράψει, να μετρήσει ή να σκεφτεί! Τί είναι, άραγε, αληθινή σκλαβιά, αν δεν είναι η κατάσταση του να μην δίνεται σε κάποιον η εκπαίδευση να μπορεί να επεκτείνει την αντίληψη και τις γνώσεις του και συνακόλουθα να επεκτείνει το νου του; Η αληθινή σκλαβιά είναι ο ευνουχισμένος νους και όλες οι άλλες αλυσίδες δεν πολυχρειάζονται!
• Τα σχολεία δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα σύγχρονα διαφημιστικά μηνύματα και τη δύναμη του διαδικτύου. Έτσι, οι γνώσεις του σχολείο παρουσιάζονται σα «λίγες» και δεν μπορούν να κινητοποιήσουν το ενδιαφέρον των, παραφορτωμένων με ερεθίσματα, μαθητών. Η σύγχρονη ρητορική της «ανάπτυξης» βυθίζεται σε ένα νέο τεχνολογικό μεσσιανισμό της αέναης οικονομικής ανάπτυξης, της πληροφορίας, της κατανάλωσης και της ευφορίας. Οι νέοι συντονίζονται σε αυτό το πρότυπο μαθαίνοντας ότι οι λέξεις «υποχρέωση» και «καθήκον» δεν υπάρχουν και ότι πολλά επαγγέλματα καλό είναι να αποφεύγονται (όπως τα χειρονακτικά, οι πωλήσεις, οι διανομές κ.α.). Έτσι, αφού τα μεν επαγγέλματα είναι «υποτιμημένα» και τα άλλα απαιτούν μεγάλη εξειδίκευση που λίγοι την έχουν, οι νέοι παραδίδονται στην ανεργία, στην αδράνεια, στη μη αντίσταση, στο ποδόσφαιρο, στη μόδα και στα βιντεοπαιχνίδια.
• Το ίδιο διάστημα οι διανοούμενοι και τα μέλη των πολυποίκιλων «Ακαδημιών» και «πνευματικών ανθρώπων» σιωπούν, συναινώντας έτσι στη συνέχιση του εγκλήματος έναντι των νέων. Σήμερα, λίγοι είναι οι διανοούμενοι που θέτουν απαγορευμένα ερωτήματα και επιμένουν να λένε την αλήθεια στην εξουσία χωρίς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Αντίθετα υπάρχουν πάμπολλοι προδότες της Διανόησης που φροντίζουν με το αζημίωτο για τη συντήρηση του κοινωνικού συστήματος. Το ίδιο κάνουν και τα Υπουργεία Παιδείας που αναλίσκονται σε ατέλειωτες συζητήσεις «από μηδενικής βάσης» επιλέγοντας την αδράνεια και την αποφυγή ανάληψης καινοτόμων δράσεων.
• Τα δε Πανεπιστήμια συνήθως στελεχώνονται από ανθρώπους που «δεν τα βάζουν με το σύστημα». Αντί να επιβραβεύουν την συνθετική ευφυΐα και την καινοτόμο δημιουργία δίνουν βάρος στα ήδη ανειλημμένα projects με σκοπό τη διασφάλιση των κερδών των υπαρχουσών πολυεθνικών επιχειρήσεων. Παράδειγμα είναι η αποτροπή των ερευνών για το ηλεκτρικό αυτοκίνητο, τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας ή τις καινοτόμες κοινωνικές δράσεις. Αντ’ αυτών η έρευνα για στρατιωτικούς και πολεμικούς σκοπούς ζει και βασιλεύει, το ίδιο και η συνέχιση της χρησιμοποίησης του πετρελαίου ως του μόνου καυσίμου των αυτοκινήτων.
• Επίσης στα Πανεπιστήμια, τα διδακτορικά και οι δημοσιεύσεις έχουν πολύ περιορισμένες προδιαγραφές, αναστέλλοντας έτσι τη δυνατότητα της αξιοποίησης του νοητικού δυναμικού των αρίστων σπουδαστών. Ταυτόχρονα ενθαρρύνονται βαθμολογικά και συναισθηματικά όσοι σπουδαστές στηρίζουν το σύστημα, όπως αυτοί που συνδικαλίζονται, στους οποίους προσφέρονται ευκολίες για μεταπτυχιακές σπουδές και θέσεις βοηθών πανεπιστημιακών, ώστε όλα να μένουν πάντα τα ίδια.
Η Εκπαίδευση στον σύγχρονο δυτικό κόσμο υπηρετεί τα κοινωνικο – οικονομικά συμφέροντα. Για το λόγο αυτό επιχειρεί να δημιουργήσει υποτακτικούς και όχι επαναστατικούς υπηκόους, με μειωμένη νοητική οξύνοια και λίγες γνώσεις, με ανταγωνιστική και όχι συνεργατική διάθεση, που να κατευθύνονται εύκολα στους σκοπούς που θέλει να τους στρέψει η εκάστοτε κοινωνικο – οικονομική ελίτ.
Οι «πολίτες» αυτοί θα πρέπει να υποτάσσονται στην πολιτική, δικαστική και ψυχιατρική εξουσία και στην αστυνομία. Επίσης θα πρέπει να έχουν το επίπεδο εκείνο ώστε να καταλαβαίνουν ότι τους πασάρεται από την τηλεόραση, να είναι δεκτικοί σε μηνύματα της διαφήμισης, να αναγνωρίζουν ότι έχουν «ψυχολογικά προβλήματα» και χρήζουν θεραπείας, και να έχουν συνεχή ανάγκη από έναν καθοδηγητή.
Τέλος, μερικοί από τους μαθητές, θα πρέπει να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις (αλλά όχι παραπάνω) ώστε να εργάζονται ως εξειδικευμένοι εργάτες και χαμηλά διευθυντικά στελέχη των πολυεθνικών.
Οι υπόλοιπες αξίες της Παιδείας και της Εκπαίδευσης πρέπει να παραμείνουν ανενεργές και να αποσιωπηθούν!