Ντιλίτ (θεατρικό)

του Γιώργου Ορφανού

(Θεατρικό μονόπρακτο)


Γιος: Ντάντυ, το κατάλληλο μινούτο αρίβαρες!

Πατέρας: Έλα, γιε μου, τι θες;

Γιος: Φάδερ, πέφτε φράγκα… γιούρος!

Πατέρας: Πάλι έξοδο έχεις απόψε; Ήθελα να ήξερα πότε θα κάτσεις μέσα στο σπίτι, ένα βράδυ, βρε παιδί μου…

Γιος: Τουέντι γιούρος, αν και δεν μου… φτάνουνε! Μόνο η βενζίνη τρώει τόσα για το πηγαινέλα! Και δεν είναι έξοδος, αλλά θα πάμε με τα παιδιά από το φροντιστήριο σ’ ένα κλαμπ. Είναι τα μπέρθντεϊς ενός κολλητού και θα πάμε να τα γιορτάσουμε, αντερστούντ, ντίαρ φάδερ;

Πατέρας: Και θα το ξημερώσετε; Αύριο, δεν έχετε σχολείο;

Γιος: Αύριο, λένε, να μας πάνε εκδρομή … πολιτισμού, χα χα χα, στη Βουλή… Τι να μάθουμε, όμως, στη Βουλή; Πώς να τρώμε τα λεφτά του κοσμάκη και να τον κοροϊδεύουμε; Χα χα χα! Ξύπνα, Ντάντυ, έλα στην εποχή μας! Μα πες μου, ρε Ντάντυ, εσύ θα αγαπούσες και θάθελες τέτοιο σχολείο που, μολονότι περάσανε τόσοι μήνες από την έναρξη της χρονιάς, ακόμα μας μοιράζουν φωτοτυπίες για βιβλία; Άκυροι, Φάδερ, άκυροι στα μάτια των παιδιών και των νέων είναι πια…

Πατέρας: Έχεις, μου φαίνεται, λίγο δίκιο, μικρέ! Πού, όμως, θες, κανακάρη μου, να βρω τα λεφτά να σου δώσω σήμερα, να σου δίνω κάθε μέρα όταν βγαίνεις; Τρελάθηκες ή νομίζεις πως εγώ και η μάνα σου για σένα και την αδελφή σου και το σπίτι μας είμαστε «κότες με χρυσά αβγά»; Δεν ακούς και δεν βλέπεις για τις συνεχείς περικοπές των μισθών μας; Προχτές, δε σου ξανάδωσα πενήντα ευρώ για να πάρεις κάτι για το νέτμπουκ σου; Τα σπατάλησες όλα; Τίποτα δεν σ’ έμεινε;

Γιος: Τα χρέη, τις περικοπές και τους φόρους εσύ τους φόρτωσες μόνος σου στις πλάτες σου, όχι εγώ! Το ότι οι άνθρωποι συναγωνίζονται με τα γατιά στους κάδους των σκουπιδιών ποιος θα πρωτοπάρει τ’ αποφάγια δεν είναι έργο της δικής μου γενιάς, της φαστ φουντ και ουατς απ τζενερέιτιον! Μην το ξεχνάς και μην ρίχνεις τις συνέπειες όσων κάνεις αλλού, στη νέα γενιά, το εύκολο πάντα εξιλαστήριο θύμα, ότι τάχα για το καλό μας θυσιαστήκατε! Στάσου και άκου με: Εσύ τους ψήφισες τους δήμιους της ζωής και της τσέπης σου, όχι εγώ! Δική σου προσωπική και όλων των αυτοαποκαλούμενων μεγάλων είναι και ακέραια η ευθύνη…

Πατέρας: Ποια ευθύνη, γιε μου;

Γιος: "Κάψατε" τη νέα γενιά! Ψηφίσατε και στηρίξατε ανθρώπους που δεν νοιάστηκαν ποτέ για την πραγματική προκοπή των πολιτών, του κόσμου, αλλά που ενδιαφέρονταν διαρκώς μόνο για τη δική τους τσέπη, το δικό τους συμφέρον. Έτσι, στους σχεδιασμούς τους δεν κοίταζαν μακριά, αλλά κοντόφθαλμα, δεν φρόντιζαν για το μεθαύριο παρά μόνο για το τώρα και, ταυτόχρονα, έκαναν την Ελλάδα υποχείριο σε ξένους, για να ‘ναι αρεστοί σε αυτούς…

Πατέρας: Και πού τα ξέρεις αυτά εσύ, μικρέ; Εγώ στα νιάτα μου, στην ηλικία σου, είχα βγει στους δρόμους και φώναζα για τον άνθρωπο και τα δικαιώματά του, τις αξίες του στην προσωπική και τη δημόσιά του ζωή…

Γιος: Στην πορεία, όμως, πατέρα, της ζωής σου συμβιβάστηκες! Μια δουλίτσα, ένα σπιτάκι, ένα αυτοκινητάκι, μια οικογενειούλα! Πώς φρικάρω με όλα αυτά τα υποκοριστικά! Κι όλα επειδή, για να βολευτείς εσύ και πολλοί άλλοι, βάλατε την ιδεολογία και την μαχητικότητα βαθιά στην ντουλάπα και ξεχάσατε και συ ο ίδιος και οι συνηλικιώτες σου πού! Εξαντλείς την όποια αγωνιστικότητά σου συμμετέχοντας σε πορείες και ακούγοντας αγωνιστικά τραγούδια, γιατί, ό,τι κι αν σου κάνουν οι πιο πάνω, το αίμα από τις φλέβες δεν μπορούν να στο πάρουν και να απαρνηθείς τη νιότη σου! Φοβάσαι όμως και ν’ απεργήσεις ακόμα μην τύχει και χάσεις, σου αρπάξουν και τα τελευταία ψίχουλα που σου έχουν απομείνει, επαίτες σάς έχουν καταντήσει και κάποιοι σας τους χειροκροτείτε ακόμα!

Πατέρας: Έτσι είναι! Έτσι ακριβώς!

Γιος: Και ο συμβιβασμός σου, Φάδερ, βραχυκύκλωσε τη ζωή μας, «έκαψε» το παρόν και το μέλλον της νέας γενιάς… Δε μας εμπιστευτήκατε, παρά μόνο κάνατε πως ακούγατε τους πολιτικούς και καταπίνατε αμάσητο κάθε κουτόχορτο, κάθε απατηλή ψεύτικη υπόσχεση που σας έδιναν και σας δίνουν, για να κάνουν και αυτοί ότι κυβερνούν φιλολαϊκά! Λέει η γενιά σου πως μας τα δώσατε όλα, αλλά με τι αντάλλαγμα; Μας κάνατε καναρίνια σε χρυσά κλουβιά και άμαθους από τη ζωή την αληθινή. Μια ζωή πραγματικά σκληρή και άδικη! Πες μου, πληζ, τι να διαλέξω να σπουδάσω; Από ποια σχολή, πατερούλη, θες ν’ αποφοιτήσω πτυχιούχος και να καταλήξω ένας ακόμη κρίκος στη μακρόσυρτη αλυσίδα της ανεργίας; Αν δεν λυπάσαι τους κόπους μου στα θρανία, δε σκέφτεσαι πόσα λεφτά θα ξοδέψεις για ένα μελλοντικά και επί μακρόν άνεργο; Άντε, πες ότι βρίσκω κάπου να εργαστώ! Σε ποια δουλειά, όμως, θες να πάω πρόθυμος και κεφάτος να δουλέψω και να προσφέρω, όταν ξέρω πως ο μισθός που θα πάρω και οι ώρες και οι συνθήκες που θα κληθώ να εργαστώ θα είναι στα όρια της ξευτίλας για όσα θα έχω πετύχει με πολύμοχθο αγώνα εντός και εκτός θρανίων; Όλα οι δυνατοί τα βάζουν ον φάιερ, προκειμένου ν’ αυξηθούν τα κέρδη των αφεντικών ή λάθος; Πες μου, πληζ, εδώ και τώρα…!

Πατέρας: Και εγώ τα βλέπω και κλαίω μαζύ σας, παιδί μου! Έχω μετανιώσει, συγνώμη!

Γιος: Όχι άλλα λόγια, πατέρα, αλλά αγώνα, έμπρακτα δείξε μου ότι θες το καλό μου, έμπρακτα! Δεν έχουμε περιθώρια για άλλα λάθη… Τέρμα! Φίνις! Έως εδώ! Κάνε ντιλίτ σε όλα τα περασμένα! Ντιλίτ! Μ’ ακούς;

Πατέρας: Σ’ ακούω! Ψάχνοντας βαθιά μέσα μας και βρίσκουμε πού λαθέψαμε και τη δύναμη να διαγράψουμε τα έως τώρα και να μην ξανακάνουμε τα ίδια λάθη αφενός και αφετέρου το θάρρος ν' αγαπάμε τους συνανθρώπους μας για ό,τι ακριβώς είναι και ν' αγωνιζόμαστε μαζύ ό,τι κι αν μας επιφυλάσσει η ζωή στο διάβα της... Εάν βγεις, να προσέχεις και την υγεία σου!

Γιος: Θα προσέχω, Ντάντυ! Γιατί παρά τις διαφορές μας, από σένα και τη μάνα μου έχω μάθει κάτι πολύ σπουδαίο!

Πατέρας: Τι, γιε μου;

Γιος: Ν’ αγωνίζομαι για ό,τι αγαπώ και ότι τα λόγια τα σοφά μέσα στην ψυχή του ο άνθρωπος να τα έχει και να τα κάνει πράξεις στην στιγμή που πρέπει και με τους ανθρώπους που πρέπει...

Πατέρας: Και σ’ όσον αφορά τον αγώνα, παιδί μου, ας θυμάσαι κάτι ακόμα: Τα αγαθά κόποις κτώνται, έλεγαν οι αρχαίοι. Ναι, αυτά τα δυο πάνε μαζύ. Αν έχεις αγαθά χωρίς να έχεις κοπιάσει, καταντάς αλαζών. Αν έχεις κοπιάσει δίχως ν' αποχτήσεις αγαθά, σε θεωρούν μαλάκα! Καλή βόλτα, μικρέ, το νου σου!

Γιος: Θενκς, Ντάντυ, και συ να προσέχεις! Δε θέλουν πάντα όλοι όσοι λένε πως αγωνίζονται για το καλό σου να ιδείς το ηλιόφως…

Πατέρας: Το ξέρω, παιδί μου… Τους ενοχλεί! Πάρε τώρα τριάντα ευρώ και να 'χεις το μυαλό σου πού, με ποιους πας και τι κάνεις πάντοτε…

Γιος: Κίσσιζ και σι γου λέητερ, Ντάντυ! Σ’ αγαπώ πολύ, πατέρα!

Πατέρας: Και οι γονείς σου, παλιόπαιδο!