Αναρτήθηκε από: Βελίκης Ιωάννης, Ψυχολόγος PhD, τηλ. 6932683468
Της Όλγας Στέφου
Δύο ξεχωριστές περιπτώσεις βιασμού απασχολούν τις τελευταίες μέρες, η πρόσφατη της Πάρου κι εκείνη η "ξεχασμένη" της Αμαρύνθου. Εκ πρώτης όψεως μιλάμε για δύο ξέχωρα περιστατικά: στην Πάρο μετανάστης από το Πακιστάν βιάζει και κακοποιεί άγρια ανήλικη. Στην περίπτωση της Αμαρύνθου ανήλικοι μαθητές βιάζουν συμμαθήτριά τους.
Στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για αυτό που λέμε "τεκμήριο της αθωότητας". Ο δράστης ομολόγησε και παροφυλακίστηκε άμεσα. Στην περίπτωση της Αμαρύνθου παρόλο που υπήρχε οπτικό υλικό, παρόλο που υπήρχε η κατάθεση του θύματος και παρόλο που περίπου 25 μαθητές υπήρξαν μάρτυρες του περιστατικού, τελικά κανένας δεν τιμωρήθηκε.
Η μοναδική κοινή συνισταμένη στις δύο περιπτώσεις πέρα από το προφανές του εγκλήματος, είναι πως οι πρωταγωνιστές είναι μετανάστες και αυτή τους η "ιδιότητα" επηρέασε την υπόθεσή τους.
Αμάρυνθος: Από θύμα θύτης
Το 2006 σε μία ήρεμη κωμόπολη της Εύβοιας καταγγέλθηκε ένα φρικτό έγκλημα από μία νεαρή μαθήτρια, μετανάστρια από τη Βουλγαρία που έμενε εκεί με τη μητέρα της. Η καταγγέλλουσα δήλωσε τον βιασμό της από τέσσερις συμμαθητές της (γόνους "καλών" οικογενειών της περιοχής), καθώς επίσης και τη συνεργία δύο συμμαθητριών της που τραβούσαν σε βίντεο την πράξη.
"Με ανέβασαν στον νιπτήρα. Μου κράτησαν τα χέρια και τα πόδια και ο Κ. με βίασε μέχρι που εκσπερμάτωσε. Όλοι μαζί χοροπηδούσαν σαν νικητές." δήλωνε στην κατάθεσή της.
Με τη δημοσιοποίηση της καταγγελίας αρχικά το Συμβούλιο Καθηγητών του σχολείου "μοίρασε" πενθήμερες αποβολές τόσο στο θύμα όσο και στους υπόλοιπους μαθητές. Οι μαθητές αντιδρώντας έριξαν την ευθύνη στην 15χρονη μετανάστρια λέγοντας πως "αυτή τους προκάλεσε- υπήρχε σεξουαλική επαφή αλλά συναινετική." Βέβαια αυτοί οι ισχυρισμοί κάπου χώλαιναν καθώς υπήρχε το βίντεο αλλά και επειδή το "άλλοθι" στην πορεία άρχισε να αλλάζει σε "έθιγε τον αντρισμό μας"...
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν τα κανάλια. Επί μέρες ολόκληρες τα δελτία ειδήσεων και ορισμένες εφημερίδες παρουσίαζαν εμμέσως αυτό που δεν μπορούσαν να πουν ευθέως, ότι δηλαδή η νεαρή μαθήτρια έλεγε ψέματα.
Η επιχειρηματολογία είχε πολλά σκέλη και ενισχύθηκε από μια πρωτοφανή συσπείρωση των μαθητών εναντίον της καταγγέλλουσας. "Αν ξαναγυρίσει στο σχολείο δε θα της μιλάει κανένας, θα την έχουμε στην απομόνωση. Θα έπρεπε να την λιντσάρουμε" δήλωναν τότε οι συμμαθήτριές της. "Και να έγινε βιασμός παιδιά είναι και θα ξεχάσουν" έλεγαν κάτοικοι.
Από το επιχείρημα της προκλητικής μαθήτριας πέρασαν μοιραία στο επιχείρημα της προκλητικής μητέρας με την "άσωτη" ζωή της γυναίκας μετανάστριας. Η κοινή γνώμη είχε ήδη διαμορφωθεί.
Γυναικείες οργανώσεις που πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες στην Αμάρυνθο είδαν τα μέλη τους να ξυλοκοπούνται άγρια από κατοίκους του χωριού. Όταν ήρθε η ώρα της δίκης το κλίμα ήταν ήδη ενάντια στην 15χρονη μετανάστρια.
Tέσσερα χρόνια μετά εκδικάστηκε η υπόθεση, οι συμμετέχοντες αθωώθηκαν όλοι και σαν να μην έφτανε αυτό η 19χρονη πλέον (που φυσικά ενδιάμεσα είχε μετακομίσει με την μητέρα της στην Αθήνα) παραπέμφθηκε για ψευδορκία, ψευδή καταμήνυση, παραπλάνηση σε ψευδορκία και συκοφαντική δυσφήμηση.
Πάρος: Βιαστής-μετανάστης
Σχεδόν δέκα μέρες τώρα παρακολουθούμε καρέ-καρέ μια υπόθεση βιασμού στην πραγματικότητα σχεδόν "τυπική". Το αποτρόπαιο έγκλημα με θύμα -και σε αυτήν την περίπτωση- μια 15χρονη κοπέλα είχε όλα τα χαρακτηριστικά που συναντάει κανείς σε ιατροδικαστικές εξετάσεις τέτοιων υποθέσεων: βία, κακοποίηση, ξυλοδαρμό, διείσδυση.
Είναι ακριβώς η ίδια περίπτωση που έχει καταγγελθεί εκατοντάδες φορές στα χρονικά της ελληνικής δικαιοσύνης χωρίς ωστόσο να υπάρξει καταδίκη. Έχει πολλά κοινά σημεία και με την καταγγελία που έγινε στην Αμάρυνθο. Στην Πάρο το θύμα ήταν μια νεαρή Ελληνίδα και ο θύτης ένας νεαρός μετανάστης από το Πακιστάν.
Αυτές τις μέρες στην πλειοψηφία τους τα ΜΜΕ "κανιβαλίζουν" με τρόπο που "κακοποιεί" ακόμα περισσότερο το θύμα. Η συνεχής αναμετάδοση του περιστατικού, η κοινοποίηση της πράξης εμπλουτισμένης με όλες τις λεπτομέρειες, προφανώς παραβιάζει βίαια όλα τα προσωπικά δεδομένα της ανήλικης.
Πολύ περισσότερο, το έγκλημα της Πάρου πυροδότησε έναν κύκλο αντεκδίκησης υπό την ανοχή τμήματος του πολιτικού συστήματος. Αποτέλεσε επιχείρημα για τα πογκρόμ κατά των μεταναστών, έδωσε πάτημα στην ακροδεξιά να δηλώσει "κοντά στις ανάγκες του λαού", προκάλεσε περιστατικά αντεκδίκησης με θύματα μετανάστες (π.χ. ο άγριος βιασμός και η δολοφονία νεαρού Αφγανού στο Ναύπλιο).
"Ο δράστης να τιμωρηθεί για αυτό που έκανε, να βιάσει μια ανήλικη, και όχι για αυτό που είναι, δηλαδή αλλοδαπός. Το έγκλημα της Πάρου δεν ήταν έγκλημα ενός «ξένου» ενάντια σε μια Ελληνίδα. Ήταν έγκλημα ενός άντρα εναντίον μια γυναίκας." αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της η Νεολαία Συνασπισμού.
Σύντομα στοιχεία, αφοπλιστικά
Στο σύνολο του Δυτικού Κόσμου (όπου και η Ελλάδα) μόνο το ένα πέμπτο των περιπτώσεων βιασμού καταγγέλλονται. Η πλειοψηφία των βιασμών γίνεται ενδοοικογενειακά ή από άτομα του κοντινού περιβάλλοντος (όπως έγινε στην Αμάρυνθο). Πολύ πιο σπάνια ο βιασμός γίνεται από αγνώστους αν και συνήθως αυτός είναι που καταγγέλλεται για ευνόητους λόγους. Φέτος στην Ελλάδα έκλεισε και το Κέντρο Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών λόγω έλλειψης χρημάτων.
Το πρόβλημα της κακοποίησης στην ελληνική κοινωνία δεν ξεκίνησε “μυστηριωδώς” με το κύμα μετανάστευσης. Η σύγκριση των δύο περιστατικών, ωστόσο, μας διδάσκει πόσο “τυφλή” μπορεί να γίνει η δικαιοσύνη, ανάλογα με την περίπτωση. Όσο “αντικειμενική” και η παρουσίαση της πραγματικότητας.
Η μοναδική κοινή συνισταμένη στις δύο περιπτώσεις πέρα από το προφανές του εγκλήματος, είναι πως οι πρωταγωνιστές είναι μετανάστες και αυτή τους η "ιδιότητα" επηρέασε την υπόθεσή τους.
Αμάρυνθος: Από θύμα θύτης
Το 2006 σε μία ήρεμη κωμόπολη της Εύβοιας καταγγέλθηκε ένα φρικτό έγκλημα από μία νεαρή μαθήτρια, μετανάστρια από τη Βουλγαρία που έμενε εκεί με τη μητέρα της. Η καταγγέλλουσα δήλωσε τον βιασμό της από τέσσερις συμμαθητές της (γόνους "καλών" οικογενειών της περιοχής), καθώς επίσης και τη συνεργία δύο συμμαθητριών της που τραβούσαν σε βίντεο την πράξη.
"Με ανέβασαν στον νιπτήρα. Μου κράτησαν τα χέρια και τα πόδια και ο Κ. με βίασε μέχρι που εκσπερμάτωσε. Όλοι μαζί χοροπηδούσαν σαν νικητές." δήλωνε στην κατάθεσή της.
Με τη δημοσιοποίηση της καταγγελίας αρχικά το Συμβούλιο Καθηγητών του σχολείου "μοίρασε" πενθήμερες αποβολές τόσο στο θύμα όσο και στους υπόλοιπους μαθητές. Οι μαθητές αντιδρώντας έριξαν την ευθύνη στην 15χρονη μετανάστρια λέγοντας πως "αυτή τους προκάλεσε- υπήρχε σεξουαλική επαφή αλλά συναινετική." Βέβαια αυτοί οι ισχυρισμοί κάπου χώλαιναν καθώς υπήρχε το βίντεο αλλά και επειδή το "άλλοθι" στην πορεία άρχισε να αλλάζει σε "έθιγε τον αντρισμό μας"...
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν τα κανάλια. Επί μέρες ολόκληρες τα δελτία ειδήσεων και ορισμένες εφημερίδες παρουσίαζαν εμμέσως αυτό που δεν μπορούσαν να πουν ευθέως, ότι δηλαδή η νεαρή μαθήτρια έλεγε ψέματα.
Η επιχειρηματολογία είχε πολλά σκέλη και ενισχύθηκε από μια πρωτοφανή συσπείρωση των μαθητών εναντίον της καταγγέλλουσας. "Αν ξαναγυρίσει στο σχολείο δε θα της μιλάει κανένας, θα την έχουμε στην απομόνωση. Θα έπρεπε να την λιντσάρουμε" δήλωναν τότε οι συμμαθήτριές της. "Και να έγινε βιασμός παιδιά είναι και θα ξεχάσουν" έλεγαν κάτοικοι.
Από το επιχείρημα της προκλητικής μαθήτριας πέρασαν μοιραία στο επιχείρημα της προκλητικής μητέρας με την "άσωτη" ζωή της γυναίκας μετανάστριας. Η κοινή γνώμη είχε ήδη διαμορφωθεί.
Γυναικείες οργανώσεις που πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες στην Αμάρυνθο είδαν τα μέλη τους να ξυλοκοπούνται άγρια από κατοίκους του χωριού. Όταν ήρθε η ώρα της δίκης το κλίμα ήταν ήδη ενάντια στην 15χρονη μετανάστρια.
Tέσσερα χρόνια μετά εκδικάστηκε η υπόθεση, οι συμμετέχοντες αθωώθηκαν όλοι και σαν να μην έφτανε αυτό η 19χρονη πλέον (που φυσικά ενδιάμεσα είχε μετακομίσει με την μητέρα της στην Αθήνα) παραπέμφθηκε για ψευδορκία, ψευδή καταμήνυση, παραπλάνηση σε ψευδορκία και συκοφαντική δυσφήμηση.
Πάρος: Βιαστής-μετανάστης
Σχεδόν δέκα μέρες τώρα παρακολουθούμε καρέ-καρέ μια υπόθεση βιασμού στην πραγματικότητα σχεδόν "τυπική". Το αποτρόπαιο έγκλημα με θύμα -και σε αυτήν την περίπτωση- μια 15χρονη κοπέλα είχε όλα τα χαρακτηριστικά που συναντάει κανείς σε ιατροδικαστικές εξετάσεις τέτοιων υποθέσεων: βία, κακοποίηση, ξυλοδαρμό, διείσδυση.
Είναι ακριβώς η ίδια περίπτωση που έχει καταγγελθεί εκατοντάδες φορές στα χρονικά της ελληνικής δικαιοσύνης χωρίς ωστόσο να υπάρξει καταδίκη. Έχει πολλά κοινά σημεία και με την καταγγελία που έγινε στην Αμάρυνθο. Στην Πάρο το θύμα ήταν μια νεαρή Ελληνίδα και ο θύτης ένας νεαρός μετανάστης από το Πακιστάν.
Αυτές τις μέρες στην πλειοψηφία τους τα ΜΜΕ "κανιβαλίζουν" με τρόπο που "κακοποιεί" ακόμα περισσότερο το θύμα. Η συνεχής αναμετάδοση του περιστατικού, η κοινοποίηση της πράξης εμπλουτισμένης με όλες τις λεπτομέρειες, προφανώς παραβιάζει βίαια όλα τα προσωπικά δεδομένα της ανήλικης.
Πολύ περισσότερο, το έγκλημα της Πάρου πυροδότησε έναν κύκλο αντεκδίκησης υπό την ανοχή τμήματος του πολιτικού συστήματος. Αποτέλεσε επιχείρημα για τα πογκρόμ κατά των μεταναστών, έδωσε πάτημα στην ακροδεξιά να δηλώσει "κοντά στις ανάγκες του λαού", προκάλεσε περιστατικά αντεκδίκησης με θύματα μετανάστες (π.χ. ο άγριος βιασμός και η δολοφονία νεαρού Αφγανού στο Ναύπλιο).
"Ο δράστης να τιμωρηθεί για αυτό που έκανε, να βιάσει μια ανήλικη, και όχι για αυτό που είναι, δηλαδή αλλοδαπός. Το έγκλημα της Πάρου δεν ήταν έγκλημα ενός «ξένου» ενάντια σε μια Ελληνίδα. Ήταν έγκλημα ενός άντρα εναντίον μια γυναίκας." αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της η Νεολαία Συνασπισμού.
Σύντομα στοιχεία, αφοπλιστικά
Στο σύνολο του Δυτικού Κόσμου (όπου και η Ελλάδα) μόνο το ένα πέμπτο των περιπτώσεων βιασμού καταγγέλλονται. Η πλειοψηφία των βιασμών γίνεται ενδοοικογενειακά ή από άτομα του κοντινού περιβάλλοντος (όπως έγινε στην Αμάρυνθο). Πολύ πιο σπάνια ο βιασμός γίνεται από αγνώστους αν και συνήθως αυτός είναι που καταγγέλλεται για ευνόητους λόγους. Φέτος στην Ελλάδα έκλεισε και το Κέντρο Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών λόγω έλλειψης χρημάτων.
Το πρόβλημα της κακοποίησης στην ελληνική κοινωνία δεν ξεκίνησε “μυστηριωδώς” με το κύμα μετανάστευσης. Η σύγκριση των δύο περιστατικών, ωστόσο, μας διδάσκει πόσο “τυφλή” μπορεί να γίνει η δικαιοσύνη, ανάλογα με την περίπτωση. Όσο “αντικειμενική” και η παρουσίαση της πραγματικότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου