Ο συμπαραστάτης

Δημοσιεύθηκε στις: 16-11-2012 στα Χανιώτικα Νέα

Γ.Η. ΟΡΦΑΝΟΣ

Η δυσφορία και η αναταραχή που προξενεί στον ελληνικό λαό η ψήφιση από τη Βουλή των μέτρων του τρίτου μνημονίου με ώθησαν, τις τελευταίες ημέρες, σε πολλές σκέψεις.
Ο κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες. Καθημερινά. Στη δημόσια ζωή του. Και στην ιδιωτική.
Αγωνίζεται, όμως, να τις ξεπεράσει. Άλλοτε, χρησιμοποιώντας τις σωματικές του δυνάμεις. Άλλοτε, τις ψυχικές. Άλλες φορές, τις πνευματικές. Κάποιες δε φορές, όλες του τις δυνάμεις, είτε τις έμφυτες αφενός, είτε τις επίκτητες αφετέρου, για τις οποίες δαπάνησε αρκετό χρόνο και χρήμα, δικό του ή της οικογένειάς του.
Πολλές φορές, όμως, με την ένταξή του στην κοινωνία, ζητά τη συνεργασία των άλλων για να υπερφαλαγγίσει τα καθημερινά εμπόδια. Και η συνεργασία αυτή με τ’ αποδέλοιπα μέλη της, στενότερης ή ευρύτερης χωρικά, κοινότητας στην οποία ζούνε και δραστηριοποιούνται όλοι μαζί, για να είναι αποτελεσματική και πετυχημένη και κοινωφελής, πρέπει να διέπεται από μια σειρά προϋποθέσεις. Ο σεβασμός της αξιοπρέπειας και των ατομικών και των κοινωνικοπολιτικών δικαιωμάτων, η ειλικρίνεια στα λόγια και στα συναισθήματα, η υπακοή στους νόμους, η ανυποκρισία, η τιμιότητα στις συναλλαγές είναι, ενδεικτικά, μερικές από τις προϋποθέσεις αυτές.
Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που η σύμπραξη μεταξύ των μελών ενός κοινωνικού συνόλου δεν επαρκεί για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες. Αφορούν τα κοινωνικά προβλήματα, που είναι δυσίατα ή ανίατα και για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται να επέμβει ο κρατικός μηχανισμός.
Τα τελευταία χρόνια, με την παρατεταμένη οικονομική και κοινωνική κρίση, πολλά νοικοκυριά στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης. Η συνεχής μείωση των εισοδημάτων, η διογκούμενη ιδίως μεταξύ των νέων σε ηλικία ανθρώπων ανεργία και η ανεξέλεγκτη ακρίβεια σε βασικά καταναλωτικά αγαθά έχουν φέρει πολλές οικογένειες στην απόγνωση. Ποτέ άλλοτε η ανθρώπινη κοινωνία, εντός και εκτός Ελλάδας, δεν είχε τόσα πολλά αγαθά για να κάνει τη ζωή της καλύτερη και πιο άνετη και όμως, ταυτόχρονα, ποτέ άλλοτε δεν ήταν όλα αυτά τα εφόδια τόσο δυσπρόσιτα στον πολύ κόσμο λόγω της κερδομανίας όσων τα κατέχουν και τα «ρίχνουν» στην αγορά και επειδή το μέσο νοικοκυριό έχει στη χώρα μας φτάσει, όπως λένε οι στατιστικές των τελευταίων ετών, στα όρια της φτώχειας και της ένδειας.
Είναι πασίδηλο πλέον ότι τα περίφημα «κοινωνικά μέτρα» των τελευταίων ετών ήταν «χωρίς αντίκρισμα», διότι καθώς φαίνεται οι «ορέξεις» της τρόικας δεν ικανοποιούνται μ’ αυτά, αλλά μόνο με την ολοκληρωτική αρπαγή των εισοδημάτων των πολιτών και την τριτοκοσμοποίηση των συνθηκών εργασίας στην Ελλάδα. Απέναντί τους δεν βλέπουν ανθρώπους με ανάγκες, δικαιώματα και υποχρεώσεις, αλλά απρόσωπες μονάδες και αριθμούς.
Για να μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος να (επι)ζήσει αξιοπρεπώς, χρειάζεται τροφή, στέγη, εργασία, σωματική και ψυχική υγεία. Σήμερα, τα τρόφιμα, όπως εγράφη νωρίτερα, έχουν ακριβύνει σημαντικά, τα έξοδα συντήρησης ενός σπιτιού είναι μεγάλα, για να βγάλει ένας άνθρωπος μεροκάματο ικανό να ζήσει αυτόν και την οικογένειά του πρέπει να κουράζεται αρκετά, ενώ κλονίζεται και η ευαίσθητη ψυχική του ισορροπία οσάκις, με τις αλλεπάλληλες περικοπές μισθών και ημερομισθίων, δεν τα καταφέρνει ή όσες φορές δεν έχει -λόγω της ανεργίας- πόρους να εξασφαλίσει τα προς το ζην για τον εαυτό του και τους δικούς του.
Εδώ, λοιπόν, θα έπρεπε να επεμβαίνει το κράτος. Να στηρίζει και ν’ αγκαλιάζει τους πολίτες. Όχι ψηφοθηρικά και επιφανειακά. Μα αληθινά και έμπρακτα. Να τους ενθαρρύνει και να τους υποστηρίζει με κάθε τρόπο. Και σε καμιάν περίπτωση να τους ναρκοθετεί κάθε βήμα και να τους απογοητεύει, να τους κάνει να παύουν να του έχουν εμπιστοσύνη. Γιατί, όπως βλέπουμε, όλοι πικραίνονται, εξοργίζονται και απογοητεύονται, όταν το κράτος δεν δείχνει το κοινωνικό του πρόσωπο κάθε φορά που, χωρίς ουσιαστικό κοινωφελές αντίκρισμα, συρρικνώνονται οι μισθοί δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων, που τα σχολεία και τα Νοσοκομεία δεν παρέχουν, για διάφορους λόγους, όπως θα έπρεπε τις υπηρεσίες τους στην κοινωνία, που απολύεται και μένει στον δρόμο άνεργη και χωρίς χρήματα μεγάλη μερίδα των εργαζομένων, που τα φάρμακα όχι μόνο δεν είναι προσιτά λόγω τιμής στον κόσμο, αλλά και βαθμηδόν αντικαθίστανται τ’ αυθεντικά από υποκατάστατα αμφιβόλου ή μικρότερης αποτελεσματικότητας. Την ίδια στιγμή που το κράτος ψάχνει τρόπους και νέους φόρους ν’ αυξήσει τα έσοδά του, αδιαφορώντας εάν έτσι γεμίζουν οι κρατικές «αποθήκες» και αδειάζουν τα «πορτοφόλια» των πολιτών, ιδίως όσες φορές πρέπει να μεριμνήσουν οι ίδιοι, εφόσον και το κράτος αδιαφορεί, για την υγεία και την εργασία τους, για την παιδεία και την αποκατάσταση των παιδιών τους.
Και, όμως, η ευθύνη των πολιτών είναι μεγάλη σε μιαν τέτοια κοινωνία. Δεν είναι μονάχα να γκρινιάζει ή να ψέγει ο λαός τους κρατούντες για αναλγησία και αδιαφορία στα καθημερινά του προβλήματα. Δεν αρκούν οι κινητοποιήσεις όσων υπακούνε στην ιδεολογία τους και αντιστέκονται σε ό,τι την προσβάλλει ή οι σιωπηλές κραυγές όσων σκέφτονται την οικονομική στενότητα των καιρών μας και δεν αποτολμούν να διαμαρτυρηθούν φανερά. Κυρίως είναι κάθε πολίτης μέσα από αυτογνωσία και αυτοκριτική να αντιληφθεί τις πραγματικές του δυνάμεις, ν’ αναλάβει τις κοινωνικές και ατομικές του ευθύνες, να μη λιγοψυχεί στις παρούσες συνθήκες οχαδερφισμού και παραφροσύνης και ν’ αναλογιστεί ότι στην εποχή μας περισσότερο από άλλες εποχές επιβάλλεται ο αγώνας να είναι απ’ όλους για όλους και όλα χωρίς στείρους εγωισμούς και επιδίωξη ατομικού «βολέματος» και εφήμερου κέρδους μέσω σχέσεων «διαπλοκής». Και, τέλος, ο καθένας μας να μη λοξοδρομεί από το δρόμο της φιλαλήθειας, της δικαιοσύνης, της φιλοτιμίας, όλων όσα δίδαξε ο Θεός μαζί με την ανιδιοτελή και άδολη αγάπη προς τον πλησίον…
Τότε, οι φορείς της κοινωνικοπολιτικής εξουσίας, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, θα βρίσκουν μπροστά τους ένα παντοδύναμο σύνολο αποτελούμενο από δυνατούς και συνειδητοποιημένους πολίτες. Και δεν θα μπορούν να το διχάσουν με την κρατική «εύνοια» να κλίνει πότε προς εδώ πότε προς εκεί, ούτε θα τολμούν να «βάζουν χέρι» σε όσα με πολύχρονο κόπο και άφθονο αίμα καταχτήθηκαν σε κοινωνικό επίπεδο, αλλά θα είναι ο άοκνος και αφιλοκερδής συμπαραστάτης σε κάθε μας βήμα, εντός και εκτός σπιτιού, κάθε στιγμή…