Αναρτήθηκε από: Βελίκης Ιωάννης, Ψυχολόγος PhD, τηλ. 6932683468
του Γιάννη Βελίκη
Εκτός από το ποδόσφαιρο και τον τζόγο, υπάρχουν ακόμη τουλάχιστον δύο σημαντικά ενδιαφέροντα που απορροφούν τους άντρες και επενδύουν σε αυτά σκέψη, χρόνο και χρήματα. Η πορνεία και τα αυτοκίνητα υπερσύγχρονης τεχνολογίας. Το σύνολο αυτών των ενδιαφερόντων λειτουργούν και σαν κοινωνικά ναρκωτικά, τα οποία κρατάνε τον αντρικό πληθυσμό μακριά από οποιαδήποτε άλλη πολιτική, κοινωνική ή πολιτιστική δράση.
Με άλλα λόγια, μεγάλο ποσοστό των σύγχρονων ανδρών του Δυτικού πολιτισμού, αναλώνει τον ελεύθερο χρόνο του (πολλές φορές και το χρόνο της εργασίας του) παρακολουθώντας ποδόσφαιρο, παίζοντας στοιχήματα, διαβάζοντας πορνοπεριοδικά ή κάνοντας όνειρα ότι κατέχει το πιο γρήγορο αυτοκίνητο, ενώ θα μπορούσε να διεκδικήσει πολιτικά δικαιώματα, να προσφέρει εθελοντική κοινωνική εργασία ή να δημιουργήσει έργα τέχνης ή μία επιχείρηση. Μάλιστα, εκτός του πολύτιμου χρόνου του, ξοδεύει στα ανωτέρω «ενδιαφέροντα» και σημαντικά χρηματικά ποσά, με αποτέλεσμα οι βιομηχανίες που προωθούν αυτά τα ενδιαφέροντα να γιγαντώνονται.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων αυτών των εταιριών επανεπενδύεται στη διαφήμιση, ώστε να σιγουρέψει και να αυξήσει κάθε φορά την εκάστοτε πελατεία του. Το μίγμα ποδόσφαιρο, τζόγος, αυτοκίνητα και «πονηρές» διαφημίσεις κυριαρχεί σε κάθε αντρικό περιοδικό, και πάμπολλα μηνύματα απευθύνονται από ανταγωνιστικές εταιρίες στους εθισμένους στην κατανάλωση τους άρρενες πελάτες τους. Ωστόσο, τίποτα δεν δείχνει να πτοεί τους σύγχρονους άντρες, που με πάθος επιδίδονται στα αγαπημένα τους «ναρκωτικά» και περηφανεύονται στους φίλους τους κάθε φορά για τις όποιες επιτυχίες τους (π.χ. το κέρδος τους σε στοίχημα, την καινούργια «πονηρή» επαφή κ.α.). Οι συμπεριφορές αυτές ενισχύονται κοινωνικά, πολλές φορές από τον πατέρα στο γιο, είναι νόμιμες και αποδεκτές.
Η διαφήμιση συχνά αποκρύπτει τις «αδυναμίες», «ανώμαλες» λειτουργίες και τα «σκοτεινά σημεία» αυτών των υπηρεσιών, με σκοπό να συνεχιστεί η απρόσκοπτη χρήση τους από τον αντρικό πληθυσμό. Η πραγματικότητα, όμως, πίσω από τις διαφημίσεις είναι διαφορετική:
Πορνεία
Στα παλαιότερα χρόνια, το ξύπνημα της ερωτικής ζωής του νέου εφήβου γινόταν σε οίκους ανοχής, με τη συνοδεία ενήλικα, συνήθως του πατέρα. Σήμερα τέτοια ανάγκη δεν υπάρχει. Οι έφηβοι, συνήθως, έχουν παρακολουθήσει πολλές πορνοταινίες πριν την «πρώτη τους φορά», γνωρίζουν ακριβώς και με λεπτομέρειες «τί πρέπει να κάνουν», και η πρώτη φορά μπορεί να συμβεί στο σπίτι τους με γυναίκες του περιβάλλοντος τους (π.χ. συμμαθήτριες) ή πόρνες που τους επισκέπτονται κατ’ οίκον, τις μέρες ή τις ώρες που λείπουν οι γονείς. Τα βίντεο σεξουαλικών δραστηριοτήτων που κυκλοφορούν στα κινητά των εφήβων μετά τις πενταήμερες εκδρομές, όπου οι κινήσεις τους είναι «καρμπόν» των κινήσεων των πορνοταινιών, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Οι πελάτες της σύγχρονης πορνείας δεν περιορίζονται, φυσικά, στους εφήβους. Νέοι άντρες, πετυχημένοι επιχειρηματίες, επαγγελματίες με τα ρούχα της δουλειάς, VIPs, ονομαστοί καλλιτέχνες, πολιτικοί, ιερείς κ.α. κάνουν χρήση των συγκεκριμένων υπηρεσιών, και έχουν την ανάλογη χρέωση ανάλογα με τις ιδιαίτερες προτιμήσεις και το σενάριο που επιθυμούν να δραματοποιήσουν. Τα ποσά που χρεώνονται ποικίλουν κάθε φορά από πολύ μικρά μέχρι απίστευτα μεγάλα, και, συνήθως, τη μερίδα του λέοντος παίρνουν οι προστάτες, οι προαγωγοί και οι διαφημιστές.
Οι παρεχόμενες υπηρεσίες περιλαμβάνουν και καλύπτουν όλων των ειδών τις επιθυμίες για μικρά κορίτσια, αλλοδαπές, αγόρια και άντρες, άτομα μεγάλης ηλικίας, φετιχιστές, με περισσότερους από έναν παρτενέρ, ομοφυλόφιλους κ.α. Επίσης μπορεί να επεκτείνονται σε υπηρεσίες συνοδείας (escort), πορνοταινίες, πορνοπεριοδικά, τηλεφωνικές συνομιλίες, virtual sex στο ίντερνετ, σε δορυφορικά προγράμματα, συνδρομές σε σχετικά δορυφορικά κανάλια κ.α.
Τραγικά, τις περισσότερες φορές, πρόσωπα αυτής της πρακτικής, οι γυναίκες και οι άντρες που εργάζονται ως αντικείμενα στις επιθυμίες των πελατών τους, που σπανίως κάνουν αυτήν τη δουλειά από επιλογή. Οι περισσότερες /οι είναι αναγκασμένες /οι είτε λόγω φτώχειας, είτε ανασφάλειας για να βρουν προστασία, λόγω εθισμού σε ναρκωτικές ουσίες, είτε εξαναγκασμού ή εξαπάτησης (trafficking), για να ξεπληρώσουν οικογενειακά χρέη (Κίνα, Ταϊλάνδη), ή να αναθρέψουν τα παιδιά τους. Ολόκληρες χώρες του Τρίτου Κόσμου βασίζουν μέρος του ΑΕΠ τους Το απόγειο αυτών των πρακτικών φτάνει ως το σημείο να βιάζονται και στη συνέχεια να δολοφονούνται μικρά παιδιά σε φτωχές χώρες, την ώρα που διεστραμμένοι πελάτες παρακολουθούν και χρυσοπληρώνουν τη διαδικασία μέσω ίντερνετ. Δυστυχώς στις διωκτικές αρχές φτάνουν μόνο λίγα περιστατικά από το σύνολο αυτού του απάνθρωπου, αποκρουστικού και διεστραμμένου «εμπορίου».
Και όμως, η αναμενόμενη ικανοποίηση των πελατών της πορνείας, σπάνια επιτυγχάνεται. Ο πελάτης, που είτε αυνανίζεται στη θέαση πορνοταινίας, είτε συνουσιάζεται με επαγγελματία, μετά τις πρώτες φορές βιώνει όλο και λιγότερη ευχαρίστηση, λόγω του ότι το «πληρωμένο» σκηνικό δεν έχει εκπλήξεις και όλα είναι από πριν σχεδιασμένα και συμφωνημένα. Επίσης, η συνουσία με ένα άτομο που υποφέρει γι’ αυτό που κάνει, αντί να το κάνει με την ελεύθερη βούληση της /του, όπως είναι, για παράδειγμα, τα θύματα του trafficking, μόνο πόνο και αηδία μπορεί να μεταφέρει στον πελάτη της /του, που στο τέλος θα του χαλάσει όλη την αναμενόμενη «ευχαρίστηση».
Συνεπώς, μόνο ένα μικρό ποσοστό επαγγελματιών της βιομηχανίας της πορνείας μπορεί να παρακάμψει τα συγκεκριμένα προβλήματα και να «δώσει ευχαρίστηση» στους πελάτες του. Και αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο, παρά γυναίκες και άντρες που είναι ενήλικοι, επέλεξαν το συγκεκριμένο επάγγελμα, έχουν ταλέντο να υπερβαίνουν το «σενάριο» και να το εμπλουτίζουν με νέα στοιχεία κάθε φορά, και κατορθώνουν να πετύχουν κάποιου είδους συναισθηματικής επαφής με τους πελάτες τους. Δεν είναι λίγες οι φορές, που οι ίδιοι οι πελάτες αποζητούν από τους επαγγελματίες, αντί της συνηθισμένης απρόσωπης σεξουαλικής πράξης, συναισθηματική επαφή ή κουβέντα επί πληρωμή.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η σεξουαλική χαρά και ηδονή μπορεί να προκληθεί μόνο από δύο ανθρώπους μη επαγγελματίες, που το επιλέγουν και επιθυμούν ο ένας τον άλλον. Και αυτό γίνεται γιατί είναι σημαντική ανάγκη για τον καθένα να έχει, και σεξουαλική αλλά και συναισθηματική σχέση με έναν, τουλάχιστον, επιθυμητό παρτενέρ.
Η συναισθηματική επαφή που χρειάζεται ο άνθρωπος δεν είναι κάτι αόριστο ή πλατωνικό, αλλά αντίθετα αποδεικνύεται απόλυτα συγκεκριμένο. Ένα βρέφος, για παράδειγμα, που δεν θα αγγιχτεί ποτέ θα πεθάνει. Είναι, επίσης, δεδομένο ότι η αγκαλιά και τα χάδια, αποτελούν καθημερινές ανάγκες προκειμένου να «δουλεύουν καλά» το νευρικό, το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Ακόμη και σε ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, χρόνια παντρεμένων που η ερωτική έξαψη αποτελεί παρελθόν, η ανάγκη για σωματική επαφή, αγκαλιά και χάδια είναι ζωτικότατη για τη ψυχική και σωματική τους υγεία. Από την άλλη, αντίστοιχη ανάγκη αποτελεί και η σεξουαλική ικανοποίηση, ο οργασμός, και η αποφόρτιση των γεννητικών οργάνων.
Ο πολιτισμός μας, ωστόσο, μέσω της τάσης του για έλεγχο των γεννήσεων, σταθεροποίηση των οικογενειακών σχέσεων, και συμμόρφωσης στον καθωσπρεπισμό και την εκκλησιαστική ηθική, απαγορεύει, ρητά ή σιωπηρά, τις εκδηλώσεις και την ικανοποίηση και της μιας και της άλλης ανάγκης. Με αυτόν τον τρόπο στρέφει τους ανθρώπους σε κοινωνικές παθολογίες όπως η πορνεία, τα ναρκωτικά, οι επικίνδυνες συμπεριφορές, τη χρήση αγχολυτικών αντικαταθλιπτικών.
Και όμως. Η σκηνή ενός αγκαλιασμένου ζευγαριού, που ανταλλάσσει τρυφερότητα και χάδια, επιθυμεί ο ένας τον άλλον και την ίδια ώρα ικανοποιεί τη σεξουαλική ανάγκη και των δύο, είναι ικανή να θεραπεύσει πολλά ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα και να συμβάλλει με τον καλύτερο τρόπο στην ευεξία και την ευτυχία αυτών των ανθρώπων. Και είναι λυπηρό, που τόσο η εκκλησιαστική ηθική όπου καθαγιάζεται την παρθενία, όσο και το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα δεν κατευθύνουν την κοινωνία προς μία, βασισμένη στην επιστήμη, σεξουαλική αγωγή, ώστε να επιτευχθούν και να λυθούν χρόνιες κοινωνικές παθογένειες που εξυπηρετούν μόνο τους επαγγελματίες του σχετικού χώρου.
Τα γρήγορα αυτοκίνητα
Είναι γνωστή η αγάπη των αντρών για την ταχύτητα. Γρήγοροι αθλητές, γρήγορα σκάφη, και γρήγορα αυτοκίνητα τραβούν την προσοχή τους από πολύ μικρή ηλικία. Τα μικρά αγόρια συνήθως παίζουν με καρτέλες που απεικονίζουν και περιγράφουν αεροπλάνα, πλοία ή αυτοκίνητα. Πολλές φορές εντυπωσιάζουν, που από πολύ μικρή ηλικία γνωρίζουν πάρα πολλά για τους τύπους, τα χαρακτηριστικά και κυρίως την τελική ταχύτητα που μπορούν να αναπτύξουν τα αγαπημένα τους οχήματα. Κατά τους ψυχαναλυτές, αυτό οφείλεται στην ασυνείδητη προσομοίωση του γρήγορου οχήματος με αυτό του γρήγορου σπερματοζωαρίου, που θα «αφήσει» πίσω όλα τα άλλα και θα «ευτυχήσει» να είναι αυτό που θα γονιμοποιήσει το ωάριο.
Οπωσδήποτε όμως είναι και θέμα πολιτισμικό. Στον κυρίαρχο εδώ και μισό αιώνα Αμερικανικό Κινηματογράφο, η ταχύτητα παίζει κυρίαρχο ρόλο. Στην αρχή ήταν τα Γουέστερν όπου οι πρωταγωνιστές είχαν γρήγορα άλογα. Μετά ήρθαν τα αυτοκίνητα. Ειδικά το κυνηγητό κλέφτη κι αστυνόμου γινόταν πάντα μπροστά στην κάμερα, με όσο το δυνατόν, κάθε φορά, πιο σύγχρονα αυτοκίνητα. Το κατσαριδάκι, τα αυτοκίνητα του Τζέημς Μπόντ, ο Ιππότης της Ασφάλτου… ήταν όλα ταχύτατα, και φυσικά τα κατείχαν πάντα οι «καλοί» - οι αστυνομικοί, οι ήρωες, οι δίκαιοι. Σήμερα, δεν υπάρχει κινηματογραφική ταινία περιπέτειας σε όλο τον κόσμο, από τη Δύση μέχρι το μπόλιγουντ της Ανατολής, που να μην εμπεριέχει τουλάχιστον μερικές σκηνές αυτοκινήτων που κυνηγιούνται.
Το αυτοκίνητο όμως, εκτός της ταχύτητας, έλκει τους άντρες και για έναν άλλο σημαντικότατο λόγο· είναι το σύμβολο της οικονομικής τους κατάστασης, της θέσης που διεκδικούν στην κοινωνική ιεραρχία, της άνεσης που θα ήθελαν να προσφέρουν στους οικείους τους και της ανεξαρτησίας του να πηγαίνουν σε όποιο σημείο της γης αποφασίσουν. Έτσι ένα ακριβό, τελευταίας τεχνολογίας και άνετο αυτοκίνητο σημαίνει α) ότι ο κάτοχος είναι πλούσιος ή ότι δύναται να έχει καλά εισοδήματα, β) ότι είναι ο καλύτερος αφού χρησιμοποιεί το καλύτερο προϊόν της εποχής του, και γ) ότι προσφέρει στη σύντροφο, στην οικογένεια ή στους φίλους του την τέλεια άνεση για τη βόλτα τους. Είναι ευνόητο ότι πολύ λίγα άλλου είδους προϊόντα θα μπορούσαν να προσφέρουν τόσα πολλά με μία μόνο αγορά. Στις γυναίκες, αντίστοιχα, σπάνια το αυτοκίνητο σημαίνει τόσα πολλά σε αυτήν την σημαντικότητα και περιορίζεται πιο πολύ στην απλή χρηστική του αξία.
Η έρευνα, παραγωγή και διαφήμιση των καινούργιων αυτοκινήτων ποτέ δεν σταματάει, και κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλοί διαγωνισμοί ανάδειξης του καλύτερου «μοντέλου της χρονιάς». Κυκλοφορούν περιοδικά, διοργανώνονται συνέδρια και συζητήσεις, παρουσιάζονται τηλεοπτικές, ραδιοφωνικές και διαδυκτιακές εκπομπές αφιερωμένες όλες στο αυτοκίνητο· τι να προσέξει ο οδηγός κατά την αγορά, ποιά αξεσουάρ είναι κατάλληλα, ποιο μοντέλο έχει την καλύτερη παθητική ασφάλεια, ποιό τα καλύτερα φρένα κ.ο.κ.
Η επαφή των αγοριών με τα αυτοκίνητα συνήθως ξεκινάει με την ταύτιση τους με τον πατέρα, όπου το να στριφογυρίζουν το τιμόνι «σαν το μπαμπά» είναι η μέγιστη ικανοποίηση. Αργότερα συνήθως, χάρη σε αυτόν, μαθαίνουν οδήγηση σε ασφαλείς τοποθεσίες και στα 18 τους δίνει ο πατέρας είτε το αυτοκίνητο ολόκληρο, στην περίπτωση που αυτός αγοράζει άλλο, είτε το δικαίωμα να οδηγούν ελεύθερα το οικογενειακό στις περιπτώσεις που μένει αχρησιμοποίητο. Εννοείται ότι, και πάλι συνήθως, με τα πρώτα του έσοδα, θα επιχειρήσει ο νεαρός άντρας να αποκτήσει και το πρώτο δικό του, όσο γίνεται πιο σύγχρονο και γρήγορο, αυτοκίνητο.
Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Προκειμένου να είναι πάντα στη μόδα, να μην πέσει «παρακάτω» από τους άλλους και να κάνει πάντα εντύπωση, θα αλλάξει πολλές φορές όχημα. Στις Η.Π.Α. ένα μεγάλο ποσοστό των αντρών μεσαίας τάξης αγοράζουν κάθε τρία χρόνια καινούργιο αυτοκίνητο. Έτσι έχουν πάντα στην κατοχή τους αμάξι υπερσύγχρονο, γρήγορο, και «μπαίνουν στο μάτι» των γνωστών, των γειτόνων και των αγνώστων του περιβάλλοντος τους. Η «μόδα» αυτή έχει ήδη έρθει στην Ευρώπη και εξαπλώνεται σταθερά σε όλον τον κόσμο. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες απασχολούν μερικά από τα πιο λαμπρά μυαλά της επιστήμης προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των πελατών τους και οι διαφημίσεις για αυτοκίνητα σταθερά συντηρούν μεγάλο μέρος από τα έσοδα των Μ.Μ.Ε. σε όλον τον κόσμο.
Οι άντρες, ανά την υφήλιο, ωστόσο, δεν μπορούν να διακρίνουν μερικά από τα παρεπόμενα αυτής της άποψης και συμπεριφοράς. Παρεπόμενα, που αναφέρονται στις δυσμενείς επιπτώσεις που η συνεχής αγορά και χρήση αυτοκινήτων έχει στην υγεία τους, στο περιβάλλον και στη τσέπη τους.
Σε σχέση με την υγεία, η χρήση του αυτοκινήτου έχει προκαλέσει δύο ειδώς συνέπειες: τον περιορισμό της άσκησης και της φυσικής δραστηριότητας (περπάτημα, τρέξιμο) που αύξησε τα καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια στο μέσο πληθυσμό και τις τραγικές συνέπειες αναπηριών ή απωλειών σε ζωές που οφείλονται σε υπερβολική ταχύτητα ή άλλες δυσλειτουργίες (σκάσιμο λάστιχου, κακό οδόστρωμα, αδυναμία φρεναρίσματος κ.α.).
Το δε περιβάλλον, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, έχει υποβαθμιστεί και συνεχίζει να υποβαθμίζεται και να δυσλειτουργεί όλο και πιο πολύ εξαιτίας της συνεχούς εξόρυξης μετάλλων, της μόλυνσης που προκαλούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, της ταχύτατης κατανάλωσης φυσικών πόρων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), και φυσικά τις εκπομπές ρύπων που κάνανε αβίωτη τη ζωή στις πόλεις.
Τελευταία, αλλά ίσως σημαντικότερη, επίπτωση της αγάπης για σύγχρονα και ταχύτατα αυτοκίνητα είναι η οικονομική επιβάρυνση, ιδιωτών και κρατών.
Οι ιδιώτες πληρώνουν μεγάλα ποσά για την αγορά, συντήρηση, και χρήση των αυτοκινήτων τους. Μάλιστα, στην περίπτωση που αλλάζουν αυτοκίνητο κάθε 2 ή 3 χρόνια, στην ουσία ποτέ δεν το κατέχουν και λειτουργούν σα να το νοικιάζουν. Πολλοί οικογενειακοί προϋπολογισμοί καταρρέουν, ενώ δεσμεύονται πόροι που θα μπορούσαν να διατεθούν σε δραστηριότητες βελτίωσης της ποιότητας ζωής τόσο των ιδιοκτητών των αυτοκινήτων όσο και της ευρύτερης κοινότητας. Όταν ένα μέσο αυτοκίνητο κοστίζει όσο ο ετήσιος μισθός ενός μέσου δημόσιου υπαλλήλου, αποτελεί παραλογισμό η αγορά του αντί της αντίστοιχης επένδυσης αυτών των χρημάτων σε μόρφωση, πολιτισμό, εκδρομές, οργάνωση κοινωνικών και αθλητικών εκδηλώσεων, βελτίωση συνθηκών διαβίωσης, εμπλουτισμό των διακοπών κ.α. Όταν, δε, το «καινούργιο αυτοκίνητο» είναι του κόστους των 10 ετησίων μισθών ενός μέσου δημοσίου υπαλλήλου, ακόμη και από κάποιον που διαθέτει αυτά τα χρήματα, αποτελεί σίγουρα κοινωνική πρόκληση όταν τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να διατεθούν σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες και ανακούφιση κοινωνικών προβλημάτων (ορφάνια, ανεργία, φτώχια, κοινωνικό αποκλεισμό) που τόσο έχει ανάγκη η σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα.
Τα κράτη, τέλος, παρά το πρωτογενές όφελος που έχουν σε ταμειακές – φορολογικές εισπράξεις από την αγορά και χρήση των αυτοκινήτων, έχουν τόσες «παράπλευρες απώλειες» που θα έπρεπε σχεδόν να απαγορέψουν τη χρήση τους. Και αυτό διότι πληρώνουν υπέρογκα ποσά για τη νοσηλεία ή αποκατάσταση ασθενειών και διαταραχών που οφείλονται στο αυτοκίνητο, για τη δημιουργία, συντήρηση και αστυνόμευση αυτοκινητοδρόμων, για την αναβάθμιση των πόλεων που πλήττονται από την υπέρογκη κυκλοφορία οχημάτων και για την δημιουργία χώρων «ταφής» παλαιών οχημάτων. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση πολλών άλλων κοινωνικών προβλημάτων και βελτίωση του γενικότερου επιπέδου ευημερίας των πολιτών, όπως ήδη αναφέρθηκε. Παράλληλα, οι πόλεις επεκτείνονται συνεχώς προς τα προάστια, εξαιτίας της χρήσης του αυτοκινήτου, καταπατώντας συνεχώς περισσότερο από τον απαραίτητο ζωτικό προαστιακό περιβάλλον των πόλεων.
Οπωσδήποτε το αυτοκίνητο είναι χρήσιμο και είναι απαραίτητο. Έχει λύσει πολλά προβλήματα μετακίνησης και όταν χρησιμοποιείται με προσοχή και οικολογική συνείδηση να είναι ένα εξαίρετο μέσο βελτίωσης της ποιότητας ζωής. Από το σημείο αυτό, έως τον εθισμό σε αγορά και χρήση όλο και πιο σύγχρονων και γρήγορων αυτοκινήτων υπάρχει πολύ μεγάλη απόσταση.
του Γιάννη Βελίκη
Εκτός από το ποδόσφαιρο και τον τζόγο, υπάρχουν ακόμη τουλάχιστον δύο σημαντικά ενδιαφέροντα που απορροφούν τους άντρες και επενδύουν σε αυτά σκέψη, χρόνο και χρήματα. Η πορνεία και τα αυτοκίνητα υπερσύγχρονης τεχνολογίας. Το σύνολο αυτών των ενδιαφερόντων λειτουργούν και σαν κοινωνικά ναρκωτικά, τα οποία κρατάνε τον αντρικό πληθυσμό μακριά από οποιαδήποτε άλλη πολιτική, κοινωνική ή πολιτιστική δράση.
Με άλλα λόγια, μεγάλο ποσοστό των σύγχρονων ανδρών του Δυτικού πολιτισμού, αναλώνει τον ελεύθερο χρόνο του (πολλές φορές και το χρόνο της εργασίας του) παρακολουθώντας ποδόσφαιρο, παίζοντας στοιχήματα, διαβάζοντας πορνοπεριοδικά ή κάνοντας όνειρα ότι κατέχει το πιο γρήγορο αυτοκίνητο, ενώ θα μπορούσε να διεκδικήσει πολιτικά δικαιώματα, να προσφέρει εθελοντική κοινωνική εργασία ή να δημιουργήσει έργα τέχνης ή μία επιχείρηση. Μάλιστα, εκτός του πολύτιμου χρόνου του, ξοδεύει στα ανωτέρω «ενδιαφέροντα» και σημαντικά χρηματικά ποσά, με αποτέλεσμα οι βιομηχανίες που προωθούν αυτά τα ενδιαφέροντα να γιγαντώνονται.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων αυτών των εταιριών επανεπενδύεται στη διαφήμιση, ώστε να σιγουρέψει και να αυξήσει κάθε φορά την εκάστοτε πελατεία του. Το μίγμα ποδόσφαιρο, τζόγος, αυτοκίνητα και «πονηρές» διαφημίσεις κυριαρχεί σε κάθε αντρικό περιοδικό, και πάμπολλα μηνύματα απευθύνονται από ανταγωνιστικές εταιρίες στους εθισμένους στην κατανάλωση τους άρρενες πελάτες τους. Ωστόσο, τίποτα δεν δείχνει να πτοεί τους σύγχρονους άντρες, που με πάθος επιδίδονται στα αγαπημένα τους «ναρκωτικά» και περηφανεύονται στους φίλους τους κάθε φορά για τις όποιες επιτυχίες τους (π.χ. το κέρδος τους σε στοίχημα, την καινούργια «πονηρή» επαφή κ.α.). Οι συμπεριφορές αυτές ενισχύονται κοινωνικά, πολλές φορές από τον πατέρα στο γιο, είναι νόμιμες και αποδεκτές.
Η διαφήμιση συχνά αποκρύπτει τις «αδυναμίες», «ανώμαλες» λειτουργίες και τα «σκοτεινά σημεία» αυτών των υπηρεσιών, με σκοπό να συνεχιστεί η απρόσκοπτη χρήση τους από τον αντρικό πληθυσμό. Η πραγματικότητα, όμως, πίσω από τις διαφημίσεις είναι διαφορετική:
Πορνεία
Στα παλαιότερα χρόνια, το ξύπνημα της ερωτικής ζωής του νέου εφήβου γινόταν σε οίκους ανοχής, με τη συνοδεία ενήλικα, συνήθως του πατέρα. Σήμερα τέτοια ανάγκη δεν υπάρχει. Οι έφηβοι, συνήθως, έχουν παρακολουθήσει πολλές πορνοταινίες πριν την «πρώτη τους φορά», γνωρίζουν ακριβώς και με λεπτομέρειες «τί πρέπει να κάνουν», και η πρώτη φορά μπορεί να συμβεί στο σπίτι τους με γυναίκες του περιβάλλοντος τους (π.χ. συμμαθήτριες) ή πόρνες που τους επισκέπτονται κατ’ οίκον, τις μέρες ή τις ώρες που λείπουν οι γονείς. Τα βίντεο σεξουαλικών δραστηριοτήτων που κυκλοφορούν στα κινητά των εφήβων μετά τις πενταήμερες εκδρομές, όπου οι κινήσεις τους είναι «καρμπόν» των κινήσεων των πορνοταινιών, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Οι πελάτες της σύγχρονης πορνείας δεν περιορίζονται, φυσικά, στους εφήβους. Νέοι άντρες, πετυχημένοι επιχειρηματίες, επαγγελματίες με τα ρούχα της δουλειάς, VIPs, ονομαστοί καλλιτέχνες, πολιτικοί, ιερείς κ.α. κάνουν χρήση των συγκεκριμένων υπηρεσιών, και έχουν την ανάλογη χρέωση ανάλογα με τις ιδιαίτερες προτιμήσεις και το σενάριο που επιθυμούν να δραματοποιήσουν. Τα ποσά που χρεώνονται ποικίλουν κάθε φορά από πολύ μικρά μέχρι απίστευτα μεγάλα, και, συνήθως, τη μερίδα του λέοντος παίρνουν οι προστάτες, οι προαγωγοί και οι διαφημιστές.
Οι παρεχόμενες υπηρεσίες περιλαμβάνουν και καλύπτουν όλων των ειδών τις επιθυμίες για μικρά κορίτσια, αλλοδαπές, αγόρια και άντρες, άτομα μεγάλης ηλικίας, φετιχιστές, με περισσότερους από έναν παρτενέρ, ομοφυλόφιλους κ.α. Επίσης μπορεί να επεκτείνονται σε υπηρεσίες συνοδείας (escort), πορνοταινίες, πορνοπεριοδικά, τηλεφωνικές συνομιλίες, virtual sex στο ίντερνετ, σε δορυφορικά προγράμματα, συνδρομές σε σχετικά δορυφορικά κανάλια κ.α.
Τραγικά, τις περισσότερες φορές, πρόσωπα αυτής της πρακτικής, οι γυναίκες και οι άντρες που εργάζονται ως αντικείμενα στις επιθυμίες των πελατών τους, που σπανίως κάνουν αυτήν τη δουλειά από επιλογή. Οι περισσότερες /οι είναι αναγκασμένες /οι είτε λόγω φτώχειας, είτε ανασφάλειας για να βρουν προστασία, λόγω εθισμού σε ναρκωτικές ουσίες, είτε εξαναγκασμού ή εξαπάτησης (trafficking), για να ξεπληρώσουν οικογενειακά χρέη (Κίνα, Ταϊλάνδη), ή να αναθρέψουν τα παιδιά τους. Ολόκληρες χώρες του Τρίτου Κόσμου βασίζουν μέρος του ΑΕΠ τους Το απόγειο αυτών των πρακτικών φτάνει ως το σημείο να βιάζονται και στη συνέχεια να δολοφονούνται μικρά παιδιά σε φτωχές χώρες, την ώρα που διεστραμμένοι πελάτες παρακολουθούν και χρυσοπληρώνουν τη διαδικασία μέσω ίντερνετ. Δυστυχώς στις διωκτικές αρχές φτάνουν μόνο λίγα περιστατικά από το σύνολο αυτού του απάνθρωπου, αποκρουστικού και διεστραμμένου «εμπορίου».
Και όμως, η αναμενόμενη ικανοποίηση των πελατών της πορνείας, σπάνια επιτυγχάνεται. Ο πελάτης, που είτε αυνανίζεται στη θέαση πορνοταινίας, είτε συνουσιάζεται με επαγγελματία, μετά τις πρώτες φορές βιώνει όλο και λιγότερη ευχαρίστηση, λόγω του ότι το «πληρωμένο» σκηνικό δεν έχει εκπλήξεις και όλα είναι από πριν σχεδιασμένα και συμφωνημένα. Επίσης, η συνουσία με ένα άτομο που υποφέρει γι’ αυτό που κάνει, αντί να το κάνει με την ελεύθερη βούληση της /του, όπως είναι, για παράδειγμα, τα θύματα του trafficking, μόνο πόνο και αηδία μπορεί να μεταφέρει στον πελάτη της /του, που στο τέλος θα του χαλάσει όλη την αναμενόμενη «ευχαρίστηση».
Συνεπώς, μόνο ένα μικρό ποσοστό επαγγελματιών της βιομηχανίας της πορνείας μπορεί να παρακάμψει τα συγκεκριμένα προβλήματα και να «δώσει ευχαρίστηση» στους πελάτες του. Και αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο, παρά γυναίκες και άντρες που είναι ενήλικοι, επέλεξαν το συγκεκριμένο επάγγελμα, έχουν ταλέντο να υπερβαίνουν το «σενάριο» και να το εμπλουτίζουν με νέα στοιχεία κάθε φορά, και κατορθώνουν να πετύχουν κάποιου είδους συναισθηματικής επαφής με τους πελάτες τους. Δεν είναι λίγες οι φορές, που οι ίδιοι οι πελάτες αποζητούν από τους επαγγελματίες, αντί της συνηθισμένης απρόσωπης σεξουαλικής πράξης, συναισθηματική επαφή ή κουβέντα επί πληρωμή.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η σεξουαλική χαρά και ηδονή μπορεί να προκληθεί μόνο από δύο ανθρώπους μη επαγγελματίες, που το επιλέγουν και επιθυμούν ο ένας τον άλλον. Και αυτό γίνεται γιατί είναι σημαντική ανάγκη για τον καθένα να έχει, και σεξουαλική αλλά και συναισθηματική σχέση με έναν, τουλάχιστον, επιθυμητό παρτενέρ.
Η συναισθηματική επαφή που χρειάζεται ο άνθρωπος δεν είναι κάτι αόριστο ή πλατωνικό, αλλά αντίθετα αποδεικνύεται απόλυτα συγκεκριμένο. Ένα βρέφος, για παράδειγμα, που δεν θα αγγιχτεί ποτέ θα πεθάνει. Είναι, επίσης, δεδομένο ότι η αγκαλιά και τα χάδια, αποτελούν καθημερινές ανάγκες προκειμένου να «δουλεύουν καλά» το νευρικό, το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Ακόμη και σε ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, χρόνια παντρεμένων που η ερωτική έξαψη αποτελεί παρελθόν, η ανάγκη για σωματική επαφή, αγκαλιά και χάδια είναι ζωτικότατη για τη ψυχική και σωματική τους υγεία. Από την άλλη, αντίστοιχη ανάγκη αποτελεί και η σεξουαλική ικανοποίηση, ο οργασμός, και η αποφόρτιση των γεννητικών οργάνων.
Ο πολιτισμός μας, ωστόσο, μέσω της τάσης του για έλεγχο των γεννήσεων, σταθεροποίηση των οικογενειακών σχέσεων, και συμμόρφωσης στον καθωσπρεπισμό και την εκκλησιαστική ηθική, απαγορεύει, ρητά ή σιωπηρά, τις εκδηλώσεις και την ικανοποίηση και της μιας και της άλλης ανάγκης. Με αυτόν τον τρόπο στρέφει τους ανθρώπους σε κοινωνικές παθολογίες όπως η πορνεία, τα ναρκωτικά, οι επικίνδυνες συμπεριφορές, τη χρήση αγχολυτικών αντικαταθλιπτικών.
Και όμως. Η σκηνή ενός αγκαλιασμένου ζευγαριού, που ανταλλάσσει τρυφερότητα και χάδια, επιθυμεί ο ένας τον άλλον και την ίδια ώρα ικανοποιεί τη σεξουαλική ανάγκη και των δύο, είναι ικανή να θεραπεύσει πολλά ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα και να συμβάλλει με τον καλύτερο τρόπο στην ευεξία και την ευτυχία αυτών των ανθρώπων. Και είναι λυπηρό, που τόσο η εκκλησιαστική ηθική όπου καθαγιάζεται την παρθενία, όσο και το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα δεν κατευθύνουν την κοινωνία προς μία, βασισμένη στην επιστήμη, σεξουαλική αγωγή, ώστε να επιτευχθούν και να λυθούν χρόνιες κοινωνικές παθογένειες που εξυπηρετούν μόνο τους επαγγελματίες του σχετικού χώρου.
Τα γρήγορα αυτοκίνητα
Είναι γνωστή η αγάπη των αντρών για την ταχύτητα. Γρήγοροι αθλητές, γρήγορα σκάφη, και γρήγορα αυτοκίνητα τραβούν την προσοχή τους από πολύ μικρή ηλικία. Τα μικρά αγόρια συνήθως παίζουν με καρτέλες που απεικονίζουν και περιγράφουν αεροπλάνα, πλοία ή αυτοκίνητα. Πολλές φορές εντυπωσιάζουν, που από πολύ μικρή ηλικία γνωρίζουν πάρα πολλά για τους τύπους, τα χαρακτηριστικά και κυρίως την τελική ταχύτητα που μπορούν να αναπτύξουν τα αγαπημένα τους οχήματα. Κατά τους ψυχαναλυτές, αυτό οφείλεται στην ασυνείδητη προσομοίωση του γρήγορου οχήματος με αυτό του γρήγορου σπερματοζωαρίου, που θα «αφήσει» πίσω όλα τα άλλα και θα «ευτυχήσει» να είναι αυτό που θα γονιμοποιήσει το ωάριο.
Οπωσδήποτε όμως είναι και θέμα πολιτισμικό. Στον κυρίαρχο εδώ και μισό αιώνα Αμερικανικό Κινηματογράφο, η ταχύτητα παίζει κυρίαρχο ρόλο. Στην αρχή ήταν τα Γουέστερν όπου οι πρωταγωνιστές είχαν γρήγορα άλογα. Μετά ήρθαν τα αυτοκίνητα. Ειδικά το κυνηγητό κλέφτη κι αστυνόμου γινόταν πάντα μπροστά στην κάμερα, με όσο το δυνατόν, κάθε φορά, πιο σύγχρονα αυτοκίνητα. Το κατσαριδάκι, τα αυτοκίνητα του Τζέημς Μπόντ, ο Ιππότης της Ασφάλτου… ήταν όλα ταχύτατα, και φυσικά τα κατείχαν πάντα οι «καλοί» - οι αστυνομικοί, οι ήρωες, οι δίκαιοι. Σήμερα, δεν υπάρχει κινηματογραφική ταινία περιπέτειας σε όλο τον κόσμο, από τη Δύση μέχρι το μπόλιγουντ της Ανατολής, που να μην εμπεριέχει τουλάχιστον μερικές σκηνές αυτοκινήτων που κυνηγιούνται.
Το αυτοκίνητο όμως, εκτός της ταχύτητας, έλκει τους άντρες και για έναν άλλο σημαντικότατο λόγο· είναι το σύμβολο της οικονομικής τους κατάστασης, της θέσης που διεκδικούν στην κοινωνική ιεραρχία, της άνεσης που θα ήθελαν να προσφέρουν στους οικείους τους και της ανεξαρτησίας του να πηγαίνουν σε όποιο σημείο της γης αποφασίσουν. Έτσι ένα ακριβό, τελευταίας τεχνολογίας και άνετο αυτοκίνητο σημαίνει α) ότι ο κάτοχος είναι πλούσιος ή ότι δύναται να έχει καλά εισοδήματα, β) ότι είναι ο καλύτερος αφού χρησιμοποιεί το καλύτερο προϊόν της εποχής του, και γ) ότι προσφέρει στη σύντροφο, στην οικογένεια ή στους φίλους του την τέλεια άνεση για τη βόλτα τους. Είναι ευνόητο ότι πολύ λίγα άλλου είδους προϊόντα θα μπορούσαν να προσφέρουν τόσα πολλά με μία μόνο αγορά. Στις γυναίκες, αντίστοιχα, σπάνια το αυτοκίνητο σημαίνει τόσα πολλά σε αυτήν την σημαντικότητα και περιορίζεται πιο πολύ στην απλή χρηστική του αξία.
Η έρευνα, παραγωγή και διαφήμιση των καινούργιων αυτοκινήτων ποτέ δεν σταματάει, και κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλοί διαγωνισμοί ανάδειξης του καλύτερου «μοντέλου της χρονιάς». Κυκλοφορούν περιοδικά, διοργανώνονται συνέδρια και συζητήσεις, παρουσιάζονται τηλεοπτικές, ραδιοφωνικές και διαδυκτιακές εκπομπές αφιερωμένες όλες στο αυτοκίνητο· τι να προσέξει ο οδηγός κατά την αγορά, ποιά αξεσουάρ είναι κατάλληλα, ποιο μοντέλο έχει την καλύτερη παθητική ασφάλεια, ποιό τα καλύτερα φρένα κ.ο.κ.
Η επαφή των αγοριών με τα αυτοκίνητα συνήθως ξεκινάει με την ταύτιση τους με τον πατέρα, όπου το να στριφογυρίζουν το τιμόνι «σαν το μπαμπά» είναι η μέγιστη ικανοποίηση. Αργότερα συνήθως, χάρη σε αυτόν, μαθαίνουν οδήγηση σε ασφαλείς τοποθεσίες και στα 18 τους δίνει ο πατέρας είτε το αυτοκίνητο ολόκληρο, στην περίπτωση που αυτός αγοράζει άλλο, είτε το δικαίωμα να οδηγούν ελεύθερα το οικογενειακό στις περιπτώσεις που μένει αχρησιμοποίητο. Εννοείται ότι, και πάλι συνήθως, με τα πρώτα του έσοδα, θα επιχειρήσει ο νεαρός άντρας να αποκτήσει και το πρώτο δικό του, όσο γίνεται πιο σύγχρονο και γρήγορο, αυτοκίνητο.
Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Προκειμένου να είναι πάντα στη μόδα, να μην πέσει «παρακάτω» από τους άλλους και να κάνει πάντα εντύπωση, θα αλλάξει πολλές φορές όχημα. Στις Η.Π.Α. ένα μεγάλο ποσοστό των αντρών μεσαίας τάξης αγοράζουν κάθε τρία χρόνια καινούργιο αυτοκίνητο. Έτσι έχουν πάντα στην κατοχή τους αμάξι υπερσύγχρονο, γρήγορο, και «μπαίνουν στο μάτι» των γνωστών, των γειτόνων και των αγνώστων του περιβάλλοντος τους. Η «μόδα» αυτή έχει ήδη έρθει στην Ευρώπη και εξαπλώνεται σταθερά σε όλον τον κόσμο. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες απασχολούν μερικά από τα πιο λαμπρά μυαλά της επιστήμης προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των πελατών τους και οι διαφημίσεις για αυτοκίνητα σταθερά συντηρούν μεγάλο μέρος από τα έσοδα των Μ.Μ.Ε. σε όλον τον κόσμο.
Οι άντρες, ανά την υφήλιο, ωστόσο, δεν μπορούν να διακρίνουν μερικά από τα παρεπόμενα αυτής της άποψης και συμπεριφοράς. Παρεπόμενα, που αναφέρονται στις δυσμενείς επιπτώσεις που η συνεχής αγορά και χρήση αυτοκινήτων έχει στην υγεία τους, στο περιβάλλον και στη τσέπη τους.
Σε σχέση με την υγεία, η χρήση του αυτοκινήτου έχει προκαλέσει δύο ειδώς συνέπειες: τον περιορισμό της άσκησης και της φυσικής δραστηριότητας (περπάτημα, τρέξιμο) που αύξησε τα καρδιαγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια στο μέσο πληθυσμό και τις τραγικές συνέπειες αναπηριών ή απωλειών σε ζωές που οφείλονται σε υπερβολική ταχύτητα ή άλλες δυσλειτουργίες (σκάσιμο λάστιχου, κακό οδόστρωμα, αδυναμία φρεναρίσματος κ.α.).
Το δε περιβάλλον, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, έχει υποβαθμιστεί και συνεχίζει να υποβαθμίζεται και να δυσλειτουργεί όλο και πιο πολύ εξαιτίας της συνεχούς εξόρυξης μετάλλων, της μόλυνσης που προκαλούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, της ταχύτατης κατανάλωσης φυσικών πόρων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), και φυσικά τις εκπομπές ρύπων που κάνανε αβίωτη τη ζωή στις πόλεις.
Τελευταία, αλλά ίσως σημαντικότερη, επίπτωση της αγάπης για σύγχρονα και ταχύτατα αυτοκίνητα είναι η οικονομική επιβάρυνση, ιδιωτών και κρατών.
Οι ιδιώτες πληρώνουν μεγάλα ποσά για την αγορά, συντήρηση, και χρήση των αυτοκινήτων τους. Μάλιστα, στην περίπτωση που αλλάζουν αυτοκίνητο κάθε 2 ή 3 χρόνια, στην ουσία ποτέ δεν το κατέχουν και λειτουργούν σα να το νοικιάζουν. Πολλοί οικογενειακοί προϋπολογισμοί καταρρέουν, ενώ δεσμεύονται πόροι που θα μπορούσαν να διατεθούν σε δραστηριότητες βελτίωσης της ποιότητας ζωής τόσο των ιδιοκτητών των αυτοκινήτων όσο και της ευρύτερης κοινότητας. Όταν ένα μέσο αυτοκίνητο κοστίζει όσο ο ετήσιος μισθός ενός μέσου δημόσιου υπαλλήλου, αποτελεί παραλογισμό η αγορά του αντί της αντίστοιχης επένδυσης αυτών των χρημάτων σε μόρφωση, πολιτισμό, εκδρομές, οργάνωση κοινωνικών και αθλητικών εκδηλώσεων, βελτίωση συνθηκών διαβίωσης, εμπλουτισμό των διακοπών κ.α. Όταν, δε, το «καινούργιο αυτοκίνητο» είναι του κόστους των 10 ετησίων μισθών ενός μέσου δημοσίου υπαλλήλου, ακόμη και από κάποιον που διαθέτει αυτά τα χρήματα, αποτελεί σίγουρα κοινωνική πρόκληση όταν τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να διατεθούν σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες και ανακούφιση κοινωνικών προβλημάτων (ορφάνια, ανεργία, φτώχια, κοινωνικό αποκλεισμό) που τόσο έχει ανάγκη η σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα.
Τα κράτη, τέλος, παρά το πρωτογενές όφελος που έχουν σε ταμειακές – φορολογικές εισπράξεις από την αγορά και χρήση των αυτοκινήτων, έχουν τόσες «παράπλευρες απώλειες» που θα έπρεπε σχεδόν να απαγορέψουν τη χρήση τους. Και αυτό διότι πληρώνουν υπέρογκα ποσά για τη νοσηλεία ή αποκατάσταση ασθενειών και διαταραχών που οφείλονται στο αυτοκίνητο, για τη δημιουργία, συντήρηση και αστυνόμευση αυτοκινητοδρόμων, για την αναβάθμιση των πόλεων που πλήττονται από την υπέρογκη κυκλοφορία οχημάτων και για την δημιουργία χώρων «ταφής» παλαιών οχημάτων. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση πολλών άλλων κοινωνικών προβλημάτων και βελτίωση του γενικότερου επιπέδου ευημερίας των πολιτών, όπως ήδη αναφέρθηκε. Παράλληλα, οι πόλεις επεκτείνονται συνεχώς προς τα προάστια, εξαιτίας της χρήσης του αυτοκινήτου, καταπατώντας συνεχώς περισσότερο από τον απαραίτητο ζωτικό προαστιακό περιβάλλον των πόλεων.
Οπωσδήποτε το αυτοκίνητο είναι χρήσιμο και είναι απαραίτητο. Έχει λύσει πολλά προβλήματα μετακίνησης και όταν χρησιμοποιείται με προσοχή και οικολογική συνείδηση να είναι ένα εξαίρετο μέσο βελτίωσης της ποιότητας ζωής. Από το σημείο αυτό, έως τον εθισμό σε αγορά και χρήση όλο και πιο σύγχρονων και γρήγορων αυτοκινήτων υπάρχει πολύ μεγάλη απόσταση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου